سلام بامدادى پيامبر(ص) بر اهل بيت(ع)

اين رويداد را محدّثان بزرگ جهان اسلام به طرق مختلف از اهل بيت[۱]وبزرگان صحابه مانند ابوسعيد خدرى[۲]، انس بن مالك[۳]، عبداللّه بن عبّاس[۴]، ابوالحمراء و ديگران روايت كرده اند. بر اين اساس، اصل وقوع اين رخداد از امور مسلّم شمرده مى شود، امّا روايات مربوط به شمار اين روايات به سه گروه تقسيم مى شود:

گروه اوّل : احاديثى كه دلالت دارند پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله همه روزه وقتى مى خواست براى نماز صبح به مسجد برود درِ خانه على و فاطمه عليهماالسلام مى آمد و با سلام و خواندن آيه تطهير آنها را براى نماز دعوت مى كرد كه متن اين روايات در فصل چهارم ملاحظه شد.

گروه دوم : احاديثى كه براساس آنها راوى چند بار عمل پيشگفته را خود ديده است[۵].

گروه سوم : احاديثى كه به ظاهر دلالت دارند عمل مذكور همه روزه نبوده و در تعداد ايام با يكديگر و نيز با روايات گروه اول اختلاف دارند[۶].

گروه اوّل و دوم با يكديگر ناهمسويى ندارند و به قرينه آنها معلوم مى شود كه در گروه سوم ـ اگر همه آنها از نظر صدور بى اشكال باشند و تصحيفى در آنها راه نيافته باشد ـ راويان مشاهدات خود را نقل كرده اند و اعتبار نيز آن را تقويت مى كند.

بنابر اين حاصل جمع بندى روايات اين فصل چنين است كه پس از نزول آيه تطهير، پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله براى هر چه روشنتر شدن مقصود از «اهل البيت» در آيه تطهير و «اهلك» در آيه  «وَامُرْ اَهْلَك بِالصَّلاةِ»  همه روز هنگام نماز صبح در خانه على و فاطمه عليهماالسلام مى آمد و با سلام و قرائت آيه تطهير آنها را به نماز دعوت مى كرد و همه رواياتى كه در بيان اين رويداد عدد خاصّى را ذكر كرده اند ناظر به مشاهدات راوى است و انحصارى از آنها به دست نمى آيد، ليكن از برخى روايات[۷]چنين پيداست كه اقدام پيامبر صلى الله عليه و آله پس از نزول آيه  «وامُرْ اَهْلَك بِالصَّلاةِ»  بوده است.

ابو سعيد خدرى: چون آيه  «وامُرْ اَهْلَكَ بِالصَّلاة»  نازل شد پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله در مدّت هشت ماه هر بامداد به درِ خانه على مى آمد و مى فرمود: رحمت خدا بر شما باد، هنگام نماز است  «اِنَّما يُريدُ اللّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ اَهْلَ البيتِ ويُطَهِّرَكُمْ تَطْهيراً »  .[۸]

علامه طباطبايى قدس سره پس از روايت ابوسعيد مى گويد:

ظاهر روايت چنين است كه اين آيه مدنى است و تا آن جا كه من به خاطر دارم كسى متعرّض اين نكته نشده است و شايد مقصود، بيان اين نكته باشد كه پيامبر صلى الله عليه و آله براى عمل به آيه در مدينه به درِ خانه على مى رفته است، اگر چه آيه در مكّه نازل شده باشد كه اين نيز از لفظ دور است[۹].