تاریخچه بنای حرم امام حسین علیه السلام - صفحه 4

(بيرون گنبد)» ۱ ، سخن به ميان آمده است . همه اينها ، حكايت از آن دارد كه پيش از سال 148 هجرى ـ كه سال رحلت امام صادق عليه السلام است ـ ، بر مزار امام حسين عليه السلام ، بنايى هر چند مختصر ، بوده است .
جسارت به قبر امام حسين عليه السلام ، مى تواند از دوران سختگيرى هارون الرشيد (خلافت از 170 - 193 ق) نسبت به علويان ، آغاز شده باشد. اشاراتى در اين باره در برخى از منابع ، آمده است. ۲ گفته شده در نزديكى قبر امام حسين عليه السلام ، درخت سِدرى بوده است كه آن را كَنْدند. تحليل شيعيان ، اين بود كه هدف از اين كار ، «تغييرُ مَصْرَعِ الحسين (تغيير دادن قتلگاه حسين عليه السلام )» بوده تا مردم از محلّ آن ، آگاه نباشند و قبر ايشان را نيابند . ۳
هشام بن محمّد كلبى هم خبرى از آب انداختن بر قبر حسين عليه السلام ، نقل كرده است. ۴ در اين خبر ، از فردى از بنى اسد (طايفه اى كه بيشتر آنان ، شيعه بودند) ، ياد شده است كه دوباره آمد و محلّ قبر را معلوم ساخت. از آن جا كه هشام كلبى ، متوفّاى 205 يا 206 هجرى است، اين تخريب ، نبايد مربوط به زمان متوكّل عبّاسى (خلافت از 232 - 247 ق) باشد و يقينا قبل از آن ، روى داده است ؛ زيرا چنان كه خواهد آمد، تخريب ها و برخوردهاى انجام شده در زمان متوكّل (واقعه هائله) ، مربوط به سال هاى 236 تا 247 هجرى است.
در منابعى كه اين خبر آمده ، ۵ از همان شخص اسدى نقل شده كه هدف ، مخفى

1.ر . ك : ج ۱۱ ص ۲۹۷ ح ۳۲۳۱ .

2.الأمالى، طوسى: ص ۳۲۱ ح ۶۴۹.

3.الأمالى، طوسى: ص ۳۲۵ ش ۶۵۱.

4.الأمالى، شجرى: ص ۱۶۲.

5.الدرّ النظيم: ص ۵۷۲؛ تاريخ دمشق: ج ۱۴ ص ۲۴۵، تهذيب الكمال: ج ۶ ص ۴۴۴.

صفحه از 20