واژه شناسى «تكبير» - صفحه 1

درآمد

واژه شناسى «تكبير»

كلمه «تكبير» ، مصدر است از ريشه «كبر» . اين مادّه به معناى بزرگى ، اعم از مادّى و معنوى است ۱ و هنگامى كه به باب اِفعال ، تفعيل و يا استفعال برود ، به معناى بزرگ شمردن ، بزرگ يافتن ، بزرگ ديدن و به بزرگى ياد كردن مى آيد .
ابن فارس ، در اين باره مى گويد :
مادّه «كبر» ، يك اصل صحيح معنايى دارد به معناى خلاف «صِغَر (كوچكى)» ... و از همين باب است «كِبَر» به معناى سال خوردگى . «كِبر» يعنى عظمت... و گفته مى شود: «أكبرتُ الشى ء (آن چيز را بزرگ يافتم)». ۲
ابن منظور ، گفته است :
«استكبر الشى ءَ» ، يعنى : آن چيز را بزرگ ديد و در نظرش عظيم آمد ... و «كبّر الأمرَ» ، يعنى : آن كار را بزرگ قرار داد ، يا آن را بزرگ گردانيد . تكبير

1.به نظر مى رسد كه مادّه «كبر» ، در اصل به معناى بزرگىِ مادّى وضع شده ؛ ليكن از باب توسّع ، در معانى متناسب با آن ، از جمله پيرى و بزرگى معنوى نيز به كار رفته است .

2.معجم مقاييس اللغة : ج ۵ ص ۱۵۳ .

صفحه از 7