تحلیلی درباره سیر تاریخی عزاداری امام حسین علیه السلام - صفحه 4

تكان دهنده بود ـ ، چندان گريستند كه به واقع ، شهر به يكباره تكان خورد. ۱
در شام نيز پس از حضور بيدار كننده و افشاگرانه اسيران ـ كه حتّى كاخ نشينان از آثار آن ، بركنار نماندند ـ ، ۲ حكومت به خاطر ملاحظات سياسى ، رخصت سوگوارى داد . ديگر ، اين كه كاروان اسيران ، به هنگام بازگشت از شام به مدينه ، بر سرِ مزار امام عليه السلام و يارانش ، مجلس سوگوارى برپا كردند . ۳
شهر مدينه نيز با شنيدن صداى گريه و شيون اُمّ سَلَمه ، همسر پيامبر صلى الله عليه و آله ـ كه در رؤيا ، خبر شهادت امام حسين عليه السلام را شنيده بود ۴ (و به روايتى ديگر ، تربتى به امانت نهاده شده از سوى پيامبر صلى الله عليه و آله در نزد وى ، خونين شده بود) ۵ ـ غرق در ماتم و زارى شد و چون خبر شهادت امام عليه السلام رسما توسّط بنى اميّه در مدينه منتشر شد ، امّ سلمه ۶ و مردم مدينه ، شهر را يكسره ماتمكده كردند و مجالس سوگوارى برپا نمودند . ۷ پس از آن ، خاندان بنى هاشم عزادارى كردند ۸ و ابن عبّاس و محمّد بن حنفيّه به سوگ

1.ر.ك : ج ۸ ص ۱۱۳ (بخش نهم / فصل ششم /چگونگى ورود خاندان پيامبر صل الله عليه وآله به كوفه) و ص ۱۱۹ (سخنرانى زينب عليها السلام ميان كوفيان) و ص ۱۳۱ (سخنرانى فاطمه صغرا در ميان كوفيان) و ص ۱۳۹ (سخنرانى امّ كلثوم در ميان كوفيان) و ...

2.ر . ك : ج ۸ص ۳۳۳ (بخش نهم / فصل هفتم / سخنرانى امام زين االعابدين عليه السلام در مسجد دمشق) و ص ۳۴۷ (احتجاج زنان يزيد با او) و ص ۳۶۳ (فصل هشتم / دادن اجازه عزادارى براى شهيدان) .

3.ر.ك : ج ۸ ص ۳۸۳ (بخش نهم / فصل هشتم / عبور خاندان پيامبر صل الله عليه وآله از كربلا).

4.ر.ك : ج ۷ ص ۳۳۱ (بخش نهم / فصل دوم / رؤياى اُمّ سلمه).

5.در گزارش تاريخ اليعقوبى ( ج ۲ ص ۲۴۵) ، سبب گريه وى ، خونين شدن تربت موجود در نزداو بوده كه پيامبر صل الله عليه وآله آن را به عنوان علامت شهادت حسين عليه السلام در آينده، به وى سپرده بود . ر.ك : همين دانشنامه : ج ۹ ص ۴۱۳ ( فصل يكم / سوگواري در مدينه / نخستين ناله اى كه در مدينه بلند شد).

6.ر. ك : ج ۹ ص ۴۲۹ (فصل يكم / نخستين سياهپوش سوگ امام حسين عليه السلام / امّ سلمه) .

7.ر. ك : ج ۹ ص ۱۳۵ (بخش دهم / فصل چهارم / بازتاب كشته شدن امام عليه السلام در حجاز) و ص ۴۱۵(بخش يازدهم / فصل يكم / سوگواري در مدينه / هنگام دريافت خبر).

8.ر.ك : ج ۹ ص ۴۱۵ (فصل يكم / سوگوارى در مدينه / هنگام دريافت خبر) .

صفحه از 49