برهان فطرت را بر اساس هر دو تفسير، تقرير مى‏كنيم.
تقرير اول: همه انسان‏ها به كمال مطلق و مبدأ هستى گرايش دارند. براى رسيدن به كمال مطلق نياز به واسطه‏اى داريم كه قبلاً مسير را طى كرده باشد و بتواند با هدايت تشريعى و تكوينى انسان‏ها را به خدا برساند. از سوى ديگر وقتى در انسان گرايشى نسبت به چيزى باشد، بايد آن چيز در خارج هم موجود باشد؛ وگرنه وجودش در انسان لغو خواهد بود.^۱ اعتقاد اقوام مختلف به منجى مى‏تواند شاهد وجود اين فطرت باشد.
تقرير دوم: همه انسان‏ها در فطرت خويش معرفتى نسبت به خداوند دارند:
كُلُّ مَولودٍ يولَدُ عَلَى الفِطرَةِ، يَعنى عَلَى المَعرِفَةِ بِأنَّ اللَّهَ‏ عزّ و جل خالِقُهُ ؛ هر مولودى بر فطرت خود، يعنى بر معرفت به اين كه خداى‏ عزّ و جل آفريدگار اوست، متولد مى‏شود.^۲
از سوى ديگر اين معرفت مورد غفلت قرار گرفته و انسان‏ها توجّهى به آن ندارند. بنابراين نيازمند كسانى هستند كه آنها را به اين معرفت متذكر سازند. خود اين اشخاص هم بايد توسط خدا به اين معرفت آگاهى يافته باشند و بنا بر اين آنان كسانى جز پيامبران و امامان معصوم نيستند.^۳اين نياز هميشگى است و شامل زمان حاضر نيز مى‏شود.
به برهان فطرت اين اشكال وارد است كه گرچه اين برهان اصل وجود نبى و امام را اثبات مى‏كند، از اثبات تعداد آنها و يا حتّى حضور و ظهور آنان در هر زمان عاجز است. مى‏توان گفت پس از تذكر پيامبران و امامان، اكنون عالمان و مبلّغان اين نقش