پژوهشى درباره راه هاى رسيدن به بالاترين مراتب خداشناسى - صفحه 9

خداى عز و جل به سه چيز فرمان داده كه سه چيز هم همراه آنهاست: به نماز و [همراهش] زكات ، فرمان داده و از اين رو ، هر كس نماز بگزارد و زكات نپردازد ، نمازش پذيرفته نمى شود.
نقش پرداختن زكات در بهره گيرى از آثار نماز ، تا آن جاست كه پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهمى فرمايد :
لاصَلاةَ لِمَن لا زَكاةَ لَهُ .۱آن كه زكات ندهد ، نمازى ندارد .
گفتنى است كه زكات ، در مفهوم عامّ آن ، شامل مطلق حقوق مالى ، اعم از واجب و مستحب است . لذا امام صادق عليه السلامدر پاسخ به سؤالى درباره زكات ظاهرى و باطنى فرمود :
أمَّا الظّاهِرَةُ فَفي كُلِّ ألفٍ خَمسَةٌ وعشرونَ ، وأمَّا الباطِنَةُ فَلا تَستَأثِر عَلى أَخيكَ بِما هُوَ أَحوَجُ إِلَيهِ۲مِنكَ .۳زكات آشكار ، در هر هزار درهم ، بيست و پنج درهم است؛ امّا زكات باطنى (حقيقى) ، آن است كه چيزى را كه برادرت بدان نيازمندتر است ، براى خود ، نگاه ندارى .
بنا بر اين ، مى توان گفت كه مطلق احسان به خلق و گره گشايى از كار مردم براى خدا ، شرط بهره گيرىِ كامل از بركات مطلق ذكر و در رأس آن ، نماز است .

1.دعائم الإسلام : ج ۱ ص ۲۴۷ ، مشكاة الأنوار : ص ۹۶ ح ۲۱۲ عن الإمام الصادق عليه السلام ، بحار الأنوار : ج ۹۶ ص ۲۹ ح ۵۷ .

2.فى المصدر : «إليك» ، وهو تصحيف .

3.الكافي : ج ۳ ص ۵۰۰ ح ۱۳ ، معانى الأخبار : ص ۱۵۳ ح ۱ ، أعلام الدين : ص ۱۲۶ كلّها عن المفضّل بن عمر ، بحار الأنوار : ج ۹۶ ص ۳۹ ح ۱۰ .

صفحه از 10