ابو مسعود ، عُقبَة بن عمرو بن ثَعْلَبه بَدْرى ، به كُنيه شهرت داشت. وى از ياران پيامبر خداست[۱]كه در تمام نبردهاى ايشان ، بجز بدر ، شركت داشت .[۲]
او پس از آن كه امير مؤمنان على عليه السلام زمام امور را به دست گرفت ، بر پا ايستاد و امام عليه السلام را ستود و بيعت با او را چونان بيعت «عقبه» و «رضوان» دانست و مردم را به بيعت با امام عليه السلام تشويق كرد .
على عليه السلام چون آهنگ صِفّين كرد ، او را بر جاى خويش در كوفه گمارد . ابو مسعود در مسير حق ، استوار نمانْد و گاه از سرِ ترديد ، سخن گفت و در جنگ هاى على عليه السلام ، به سوى «قاعدان (كناره گيران از طرفين جنگ)» كشيده شد . شايد جوسازى هاى معاويه و عوامفريبى هاى او ، در اين سُست گرايى تأثير داشته است .
ابو مسعود در سال ۴۰ هجرى درگذشت[۳].[۴]
[۱]در تاريخ دمشق : ج ۴۰ ص ۵۰۷ ، آمده است : «او از عالمان صحابيان ، برشمرده شده است» .
[۲]شركت او در جنگ بدر ، اختلافى است (ر . ك : تهذيب التهذيب : ج ۷ ص ۲۰۹ ش ۴۸۰۶) .
[۳]درباره سال مرگ او گفته هاى ديگرى نيز هست ، مانند : «در روزگار امام على عليه السلام درگذشت» يا «در آخر خلافت معاويه درگذشت» (ر . ك : تاريخ دمشق : ج ۴۰ ص ۵۱۶ و ۵۱۷ ، الطبقات الكبرى : ج ۶ ص ۱۶) .
[۴]. الطبقات لخليفة بن خيّاط: ص ۲۲۹ الرقم ۹۳۳، سير أعلام النّبلاء: ج ۲ ص ۴۹۶ الرقم ۱۰۳، وفي موته أقوال اخر: «مات أيّام عليّ بن أبي طالب» كما في تاريخ دمشق: ج ۴۰ ص ۵۱۶ و ۵۱۷، و ص ۵۱۱ وفيه «مات في أوّل خلافة معاوية»، وقيل «توفّي في آخر خلافة معاوية» كما في الطبقات الكبرى: ج ۶ ص ۱۶ وتاريخ الإسلام للذهبي: ج ۳ ص ۶۵۹.
