ابو جعفر احمد بن علويّه اصفهانى كرمانى ، مشهور به ابو الأسود ، يكى از نويسندگان شيعه است كه در كتاب هاى شرح حال نگاران ، بسيار ياد شده است و يكى از پيشوايان و حاملان حديث است . در جلالت وى همين بس كه اخبار منقول از طريق وى در متونى چون كتاب من لا يحضره الفقيه ، تهذيب الأحكام ، كامل الزيارات ، الأمالى ، صدوق ، الأمالى ، مفيد و غير آن ، بسيار است . در شعر ، در بين شاعران در اوج و بر چكاد شاعرى است و شعرش درباره ائمه دين عليهم السلام ، چون شمشيرى بُرنده عليه شبهه افكنى هاى ناصبيان است . او در سال ۲۱۲ ق ، به دنيا آمد و در سال سيصد و بيست و اندى درگذشت (ر . ك : الغدير : ج ۳ ص ۳۴۸) .
شعر او در مدح امام علی(ع):
ولَهُ يَقولُ مُحَمَّدٌ: أقضاكُمُ
هذا وأعلَمُكُم لَدَى التِّبيانِ
إنّي مَدينَةُ عِلمِكُم وأخي لَها
بابٌ وَثيقُ الرُّكنِ مِصراعانِ
فَأْتوا بُيوتَ العِلمِ مِن أبوابِها
فَالبَيتُ لايُؤتى مِنَ الحيطانِ
لَولا مَخافَةُ مُفتَرٍ مِن اُمَّتي
ما فِي ابنِ مَريَمَ يَفتَرِي النَّصراني
أظهَرتُ فيكَ مَناقِبا في فَضلِها
قَلبُ الأَديبِ يَظَلُّ كَالحَيرانِ
ويُسارِعُ الأَقوامُ مِنكَ لاِخذِ ما
وَطِئَتهُ مِنكَ مِنَ الثَّرَى العَقِبانِ[۱]
محمّد ، خطاب به او گفت : اين (على عليه السلام ) داورترين
و داناترينِ شما نسبت به قرآن است .
من شهر علم شمايم و برادر من بر آن شهر
درى است كه دو لنگه آن ، استوار است .
به خانه هاى دانش از راه درِ آنها وارد شويد
به خانه از بالاى ديوارهاى آن ، وارد نمى شوند .
اگر بيم تهمتْ زنانِ امّتم نبود
آن سان كه مسيحيان بر پسر مريم افترا بستند .
در حقّ تو فضايلى را بيان مى كردم كه در فهم فضيلت آنها
دل شخص اديب ، حيران مى گشت .
و مردم براى برداشتنِ
خاك زير پايت ، در پى ات مى دويدند
[۱]أعيان الشيعة : ج ۳ ص ۲۳ ، المناقب لابن شهر آشوب : ج ۲ ص ۳۳ و ج ۱ ص ۲۶۴ .
