پژوهشى در باره نزول دفعى و تدريجى قرآن كريم - صفحه 4

كه قرآن جز در شب قدر، نازل نشده است:
لَيلَةُ القَدرِ وهِيَ في كُلِّ سَنَةٍ في شَهرِ رَمَضانَ فِي العَشرِ الأَواخِرِ ، فَلَم يُنزَلِ القُرآنُ إلّا في لَيلَةِ القَدرِ .۱
شب قدر ! و آن ، در دهه آخر ماه رمضانِ هر سال ، واقع شده است . خداوند ، قرآن را جز در شب قدر ، فرو نفرستاد .

سه. روايتى كه بيان مى‏كند قرآن نيز مانند ديگر كتب آسمانى نزولى دفعى داشته است :
نَزَلَ القُرآنُ جُملَةً واحِدَةً في شَهرِ رَمَضانَ إلَى البَيتِ المَعمورِ ، ثُمَّ نَزَلَ في طولِ عِشرينَ سَنَةً.
ثُمَّ قالَ : قالَ النَّبِيُّ صلى اللَّه عليه و آله : نَزَلَت صُحُفُ إبراهيمَ في أوَّلِ لَيلَةٍ مِن شَهرِ رَمَضانَ ، واُنزِلَتِ التَّوراةُ لِسِتٍّ مَضَينَ مِن شَهرِ رَمَضانَ ، واُنزِلَ الإِنجيلُ لِثَلاثَ عَشرَةَ لَيلَةً خَلَت مِن شَهرِ رَمَضانَ ، واُنزِلَ الزَّبورُ لِثَمانِ عَشرَةَ خَلَونَ مِن شَهرِ رَمَضانَ ، واُنزِلَ القُرآنُ في ثَلاثٍ وعِشرينَ مِن شَهرِ رَمَضانَ .۲
قرآن ، در ماه رمضان ، يك‏جا به بيت المعمور ، فرو فرستاده شد و سپس در طول بيست سال، [تدريجاً] نازل گشت» .
سپس فرمود : «پيامبر صلى اللَّه عليه و آله فرموده است : "صُحُف ابراهيم ، در شب اوّل ماه رمضان، نازل گشت . تورات ، در شب ششم ماه رمضان، نازل شد . انجيل ، در شب سيزدهم ماه رمضان، نازل شد . زبور ، در شب هجدهم ماه رمضان ، نازل شد و قرآن ، در شب بيست و سوم ماه رمضان ، نازل شده است"» .

چهار. روايتى ذيل آيه يكم سوره قدر كه تأكيد دارد قرآن در شب قدر نازل شده است:
صَدَقَ اللَّهُ عزّ وجلّ ، أنزَلَ اللَّهُ القُرآنَ في لَيلَةِ القَدرِ .۳
خداوند عزّ وجلّ راست فرمود . خدا ، قرآن را در شب قدر ، فرو فرستاد .

1.ر . ك : ص ۱۴۴ ح ۱۱۹ .

2.ر . ك : ص ۱۴۲ ح ۱۱۴ .

3.ر . ك : ص ۱۴۰ ح ۱۱۳ .

صفحه از 15