مرتبط با مُقْسمٌعليه اند؛ مانند:۱
1. توجه انسانها به ارزش و بزرگى مُقْسمٌبه۲ وقتى آنها آن را بىمقدار مىدانند؛ چنانكه اعراب جاهلى قرآن را جادو مىپنداشتند و خداوند به آن سوگند ياد كرد تا ارزش و عظمت آن معلوم شود:۳(وَ الْقُرْءَانِ الْحَكِيمِ .۴
سوگند به قرآن حكيم).
همچنين است توجه دادن به يقينى بودن مقسمٌبه در مواردى كه برخى آن را باور ندارند، چنانكه براى نشان دادن درستى رستاخيز به آن سوگند ياد شده است:۵(لَآ أُقْسِمُ بِيَوْمِ الْقِيَمَةِ .۶
سوگند به روز قيامت).
2. توجه دادن به مُقْسمٌبه براى پندآموزى؛ مانند سوگند به مخلوقاتى چون شب و روز :۷(وَ الَّيْلِ إِذَا يَغْشَى * وَ النَّهَارِ إِذَا تَجَلَّى .۸
سوگند به شب آن هنگام كه پرده مىافكند . سوگند به روز آن هنگام كه روشن مىكند) .
3. ردّ افكار خرافى و اعتقادهاى جاهلانه؛ مانند عقيده به خدايى ستارگان كه به آنها سوگند ياد شده است تا معلوم شود كه آنها معبودى پندارى اند و مردم در پرستش
1.الأقسام فى القرآن : ص۱۳.
2.الأقسام فى القرآن : ص۱۳؛ الأمثل : ج۱۴ ص۱۰۳.
3.تفسير الفخر الرازى : ج۲۶ ص۴۱؛ الإتقان فى علوم القرآن:ج۲ ص۳۵۴.
4.يس : آيه ۲.
5.الإتقان فى علوم القرآن : ج۲ ص۳۵۴.
6.قيامت : آيه ۱.
7.التبيان فى تفسير القرآن : ج۱۰ ص۳۶۲.
8.ليل : آيه ۱ - ۲.