2. پيشينه پژوهشى‏

منابع قرآن‏پژوهى به لحاظ شيوه طرح بحث سوگندهاى قرآنى ، بر دو دسته اند: نخست ، منابع حوزه علوم قرآنى كه به موضوعاتى مانند ماهيت، ساختار، ويژگى‏ها و انواع سوگندهاى قرآنى پرداخته‏اند.كتاب البرهان فى علوم القرآن نوشته بدر الدين زركشى(م 784ق) از اين دسته است كه هجدهمين اسلوب از اساليب تأكيد كلام را سوگند مى‏شمارد و به توضيح آن مى‏پردازد .^۱ همچنين، الإتقان فى علوم القرآن، نوشته سيوطى(م 911ق) كه مبحث سوگند را جداگانه در نوع 67 آورده است.^۲ آثار بسيار ديگرى را مى‏توان در اين دسته گنجانيد.^۳ دسته دوم ، منابع دانش تفسيرند، كه تفسير سوگندهاى قرآن و آيات حاوى آنها و نيز به مباحثى در ماهيت سوگند پرداخته‏اند. اين دسته از آثار خود بر دو گونه‏اند: نخست كتب تفسير ترتيبى قرآن مانند مجمع البيان طبرسى‏^۴ (م 547ق)، تفسير كبير فخر رازى‏^۵ (م 606ق) و تفسير الميزان علامه طباطبايى‏^۶ كه در كنار تفسير آيات، سوگندهاى قرآنى را نيز بررسيده‏اند و دوم، تك‏نگاشته‏هايى كه به روش تفسير موضوعى بدين كار پرداخته‏اند؛ مانند كتاب التبيان فى اقسام القرآن از ابن‏قيّم جوزيّه‏^۷ (م 751ق)، كتاب الاقسام فى القرآن الكريم نوشته جعفر سبحانى، الاقسام القرآنيه از مكارم شيرازى، القسم فى اللغة و فى القرآن از محمد مختار سلامى و الإمعان فى أقسام القرآن از فرهى.