بِالْعَدْلِ وَالإِحْسَانِ ... ؛ 1 خداوند به عدالت و احسان فرمان مىدهد) ، پيامبر صلى اللَّه عليه و آله به دستور جبرئيل ، آن را در سوره نحل قرار داد. 2اين روايت به دو طريق ، نقل شده كه ابن كثير هر دو را تأييد كرده است. 3
4. رواياتى كه بر اساس آنها پيامبر شخصاً فرمان مىداد آيات پراكنده را در سورههاى خاصّى قرار دهند. 4
5. روايات فراوانى كه با ذكرِ نام سورههاى قرآن، براى قرائت آنها ثواب و خواصّى را ذكر مىكنند . 5مجموع اين روايات در كتابهاى خواص و فضائل قرآن گرد آمدهاند.
به نظر مىرسد كه اگر چه بر شمارى از روايات ياد شده اشكالاتى چون ارسال، ضعف سند و تمام نبودن دلالت وارد است ، 6 ولى از مجموع آنها و نيز اهتمام فوق العاده پيامبر صلى اللَّه عليه و آله به صيانت از قرآن و نيز گرايش اكثر قرآنپژوهان به اين نظر، مىتوان توقيفى بودن ترتيب آيات سورهها را ترجيح داد. افزون بر اين كه ترتيب كنونىِ بيشترِ آياتِ قرآن، مطابق با ترتيب نزول است و همان گونه كه در روايات فريقين آمده است ، كاتبان وحى آيات را پى در پى و به ترتيب نزول مىنوشتند و هر گاه بسملهاى نازل مىشد درمىيافتند كه سوره پيشين پايان يافته و سورهاى ديگر آغاز شده است، چنانكه امام صادق عليه السلام فرموده است: «كانَ يُعرَفُ اِنقِضاءُ سُورَةٍ بِنُزُول بِسمِ اللَّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ اِبتِداءً لِاُخرى» ؛ 7 پايان گرفتن سوره با نزول (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ)
1.نحل : آيه ۹۰ .
2.ر.ك : المحرر الوجيز: ج۱ ص۳۷۸.
3.ر.ك. تفسير ابن كثير: ج۴ ص۵۱۲-۵۱۳ .
4.البرهان فى علوم القرآن: ج۱ ص۲۳۲.
5.التمهيد: ج۱ ص۲۷۵؛ بحوث فى تاريخ القرآن و علومه: ص۱۰۱.
6.ر.ك : پژوهشى در مصحف امام على عليه السلام: ص۲۰۳ به بعد.
7.تفسير العيّاشي : ج ۱ ص ۱۹ ح ۷ .