تحلیلی در باره ارزیابی سفر امام حسین علیه السلام به عراق و نهضت کوفه - صفحه 12

خواهيم داد ـ ، ۱ اندك بود ؛ ليكن دوستداران اهل بيت عليهم السلام و كسانى كه نسبت به خاندان رسالت ، اظهار ارادت مى كردند ، در اين شهر ، فراوان بودند ؛ بلكه با عنايت به اين كه كوفه ، حدود پنج سال مركز حكومت عدل امام على عليه السلام بود و جمع بسيارى از ياران بزرگ پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ، همراه با ايشان به اين شهر آمده بودند و از اين طريق ، احاديث فراوانى در فضائل اهل بيت عليهم السلام در ميان مردم انتشار يافته بود ، كوفه به تدريج ، كانون هواداران اهل بيت عليهم السلام در جهان اسلام شد و به همين جهت ، پس از مرگ معاويه ، هنگامى كه جمع كوچكى از پيروان راستين اهل بيت عليهم السلام فعاليت تبليغاتى خود را براى بيعت با امام حسين عليه السلام و مبارزه با حكومت اُمَوى آغاز كردند ، در فضاى باز اجتماعى ناشى از ضعف فرماندار كوفه ، در مدّت كوتاهى فضاى عمومى شهر در اختيار هواداران امام حسين عليه السلام قرار گرفت .
امّا مردم مكّه و مدينه ، به دليل شرايط سياسى حاكم بر آنها ، مانند كوفيان به اهل بيت عليهم السلام علاقه مند نبودند . ابن ابى الحديد ، به نقل از ابو عمر نَهْدى ، از امام زين العابدين عليه السلام نقل كرده كه فرمود :
ما بِمَكَّةَ وَ المَدينَةِ عِشرونَ رَجُلاً يُحِبُّنا .۲در مكّه و مدينه ، بيست نفر هم نيستند كه ما را دوست بدارند .
در مقابل ، گزارش هاى فراوانى ، از كثرت نسبى علاقه مندان اهل بيت عليهم السلام در كوفه حكايت دارد ، چنان كه از امام باقر عليه السلام نقل شده كه فرمود :
إنَّ وَلايَتَنا عُرِضَت عَلى أهلِ الأَمصارِ فَلَم يَقبَلها قَبولَ أهلِ الكوفَةِ بِشَى ءٍ .۳ولايت ما، بر مردم شهرها ارائه شد . هيچ كدام مانند مردم كوفه ، آن را نپذيرفتند .
در روايت ديگرى از امام صادق عليه السلام آمده است :

1.ر.ك : ص ۳۲۴ (اقسام شيعيان در آن دوران).

2.شرح نهج البلاغة ، ابن ابى الحديد : ج ۴ ص ۱۰۴ ؛ بحار الأنوار : ج ۳۴ ص ۲۹۷ .

3.ثواب الأعمال : ص ۱۱۴ ح ۲۰ ، كامل الزيارات : ص ۳۱۴ ح ۵۳۳ ، بحار الأنوار : ج ۱۰۱ ص ۴۶ ح ۶ .

صفحه از 51