تحلیلی در باره ارزیابی سفر امام حسین علیه السلام به عراق و نهضت کوفه - صفحه 13

إنَّ اللّهَ عَرَضَ وَلايَتَنا عَلى أهلِ الأَمصارِ فَلَم يَقبَلها إلّا أهلُ الكوفَةِ .۱ خداوند ، ولايت ما را بر مردم شهرها ارائه كرد ؛ ولى هيچ يك جز مردم كوفه، آن را نپذيرفتند .
روايات ديگرى نيز رسيده اند كه مؤيّد اين اند كه هواداران اهل بيت عليهم السلام در كوفه ، بيش از هر شهر ديگرى وجود داشته اند. هر چند هوادارىِ بيشتر آنها در حدّ دفاع عملى و ايثار جان نبوده است ؛ ليكن در ساير شهرها ، اهل بيت عليهم السلام ، همين مقدار طرفدار هم نداشته اند و لذا هنگامى كه ابن زياد ، كوفيان را مجبور به رفتن به سوى سرزمين كربلا و جنگ با امام عليه السلام كرد ، بسيارى از آنها ، از نيمه راه گريختند و در كربلا ، حاضر نشدند . بَلاذُرى ، در اين باره مى نويسد :
يك گروه هزارنفره [از كوفه] اعزام مى شد ؛ امّا به جهت اكراه آنان از اين كار (نبرد با حسين عليه السلام ) ، تنها سيصد يا چهارصد نفر يا كمتر از اينها به مقصد مى رسيدند . ۲
همچنين ابن قُتَيبه مى گويد :
وقتى ابن زياد ، كسى را با جمعيّت بسيارى به جنگ با حسين عليه السلام مى فرستاد ، هنگامى كه گروه به كربلا مى رسيدند ، جز جمعيت اندكى باقى نمانده بود . آنان ، جنگ با حسين عليه السلام را ناخوشايند مى دانستند . لذا باز مى گشتند و جا مى ماندند . ۳
شركت انبوهى از مردم كوفه در نهضت توّابين و شورش هاى پس از آن نيز گواه آن است كه بخش عظيمى از مردم كوفه ، در كربلا حاضر نبودند .

1.كامل الزيارات : ص ۳۱۳ ح ۵۳۰ ، بصائر الدرجات : ص ۷۶ ح ۱ ، بحار الأنوار : ج ۲۳ ص ۲۸۱ ح ۲۵ .

2.ر . ك : ص ۳۸۵ (بخش هشتم / فصل يكم / تلاش هاى ابن زياد براى حركت دادن لشكر به سوى كربلا) .

3.ر . ك : همان .

صفحه از 51