تحلیلی در باره ارزیابی سفر امام حسین علیه السلام به عراق و نهضت کوفه - صفحه 20

كه خون من، بيشترين بهره را براى اسلام داشته باشد و بيشترين ضربه را به حكومت اُمَوى بزند وحرمت حرم نيز حفظ گردد، و آن نقطه ، جايى جز عراق نيست .
به بيان روشن تر ، امام حسين عليه السلام در صورتى كه نمى توانست با همكارى مردم، زمام حكومت را به دست گيرد ، در برابر حكومت يزيد، دو راه در پيش رو داشت : يا بايد با يزيد ـ با همه خصوصيات ضدّ اسلامى اى كه داشت ـ ، بيعت مى كرد ۱ و يا كشته مى شد . از آن جا كه امام عليه السلام راه نخست را بر خلاف مصالح اسلام مى دانست، راه دوم را انتخاب كرده بود و بر اين اساس، علاوه بر آنچه از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله خود ايشان و ديگران در باره شهادت او شنيده بودند ، همه قرائن نشان مى داد كه اگر با يزيد بيعت نكند، او را خواهد كشت. لذا كسانى كه به او توصيه مى كردند به عراق نرود ، صريحا و يا تلويحا، از امام عليه السلام مى خواستند كه با يزيد، بيعت كند .
از اين رو، هنگامى كه عبد اللّه بن عمر، با اصرار از امام عليه السلام خواست كه از سفر به عراق منصرف شود و افزود : «با ما به مدينه برگرد ، و اگر دوست ندارى كه بيعت كنى ، هرگز بيعت مكن و در خانه ات بنشين» ، امام عليه السلام در پاسخ او فرمود :
هَيهاتَ يَابنَ عُمَرَ! إنَّ القَومَ لا يَترُكونى . . . فَلا يَزالونَ حَتّى أبايِعَ وَأَنا كارِهٌ ، أو يَقتُلونى .۲اى پسر عمر ! هرگز ، اين گروه مرا رها نمى كنند... . همواره، در پى اين هستند كه به زور بيعت كنم و يا مرا بكشند .
بر اين اساس ، امام عليه السلام مى دانست كه چون با يزيد بيعت نخواهد كرد ، كشته شدن او قطعى است . از اين رو، بايد جايى را براى شهادت خود، انتخاب كند و فضايى را ايجاد نمايد كه شهادتش بيشترين نقش را در افشاى حكومت اُمَوى ، بيدارى امّت اسلامى و تبيين اسلام ناب براى آيندگان داشته باشد . انتخاب كوفه و همراه بردن

1.ر.ك : ج ۳ ص ۳۶۵ (فصل يكم / درخواست بيعت از امام عليه السلام ).

2.ر. ك: ص ۷۰ ح ۱۳۶۷ .

صفحه از 51