تحلیلی در باره ارزیابی سفر امام حسین علیه السلام به عراق و نهضت کوفه - صفحه 31

و مى فرمود :
اللَّهُمَّ إنّى قَد مَلَلتُهُم وَ مَلّونى ، وَ سَئِمتُهُم وَ سَئِمونى .۱خدايا ! من ، آنان را دل تنگ ساختم و آنان ، مرا . من ، آنان را خسته كردم و آنان ، مرا .۲
نيز بر پايه برخى از گزارش ها ، امام حسن عليه السلام در توضيح علّت صلح خود با معاويه ، اين دسته از ياوران خود را اين گونه توصيف فرمود :
يَقولونَ لَنا إنَّ قُلُوبَهُم مَعَنا وَ إِنَّ سُيوفَهُم لَمَشهورَةٌ عَلَينا !۳به ما مى گويند كه دل هايشان با ماست ؛ ولى شمشيرهايشان بر ضدّ ماست .
همچنين ، فَرَزدَق در ديدار با امام حسين عليه السلام ، در وصف اين دسته از علاقه مندان اهل بيت عليهم السلام ، مى گويد :
القُلوبُ مَعَكَ ، وَ السُّيوفُ مَع بَنى اُمَيَّةَ .۴دل ها با توست و شمشيرها با بنى اميّه .
نكته شايان توجّه ، اين كه در وصف دسته دوم ، گفته شده كه «زبان هاشان ، با اهل بيت عليهم السلام و شمشيرهاشان ، بر ضدّ آنان است» ؛ امّا در كلام فرزدق و ديگران ، آمده است كه «دل هاشان با اهل بيت عليهم السلام است و شمشيرهاشان ، بر ضدّ آنها» .
حقيقت ، اين است كه اگر به راستى ، دل آنها با اهل بيت عليهم السلام بود ، شمشير آنها نمى توانست بر ضدّ اهل بيت عليهم السلام باشد . ضدّيت عملى اين دسته با خاندان رسالت ، نشان مى دهد كه ارادت آنان به اين خاندان ، از مرز زبان تجاوز نمى كرده است ، چنان

1.نهج البلاغة : خطبه ۲۵ ، الإرشاد : ج ۱ ص ۲۸۲ ، بحار الأنوار : ج ۳۴ ص ۱۳۹ ح ۹۵۶ .

2.ر.ك : دانش نامه امير المؤمنين عليه السلام : ج ۶ ص ۵۵۷ (بخش هفتم / فصل سوم / شِكوه امام عليه السلام از نافرمانى يارانش) و ج ۷ ص ۲۰۶ (فصل دهم / دلايل تنهايى امام على عليه السلام ) .

3.الاحتجاج : ج ۲ ص ۷۲ ح ۱۵۹ ، بحار الأنوار : ج ۴۴ ص ۱۴۷ ، ح ۱۴ .

4.ر. ك: ص ۱۴۶ ح ۱۴۳۴.

صفحه از 51