ألا إنَّ أخوَفَ ما أخافُ عَلَيكُم خَلَّتانِ: اِتِّباعُ الهَوى وطولُ الأَمَلِ. ¹ بيشترين چيزى كه بر شما از آن مى ترسم ، دو خصلت است: پيروى هوا، و آرزوهاى دور و دراز .
آن گاه، حضرت عليه السلام تصريح مى كند كه فتنه هاى سياسى اى كه جامعه اسلامى را دچار تفرقه كرده و جناح ها ودسته بندى ها را پديد آورده است، ريشه در مفاسد اخلاقى، خودخواهى ها و هواپرستى ها دارد:
إنَّما بَدءُ وُقوعِ الفِتَنِ مِن أهواءٍ تُتَّبَعُ وأحكامٌ تُبتَدَعُ ، يُخالَفُ فيها حُكمُ اللّهِ ، يَتَوَلّى فيها رِجالٌ رِجالاً . ² همانا شروع فتنه ها و بحران ها، هواهايى است كه پيروى مى گردد ، و دستورهايى است كه بدعت گذارده مى شوند و با حكم خداوند ، مخالفت مى گردد و در آن فضا ، مردانى ، مردانى را به حكومت مى گمارند .
بدين سان، امام عليه السلام نشان مى دهد كه خودخواهى ها، هواپرستى ها و خودمحورى ها به نوآورى هاى بى معيار و بى بنيادِ ضدّ دين، در پوششى از دين، تبديل مى شوند و با چنين رويكردى است كه گروه گرايى كور، آغاز مى گردد، فتنه هاى اخلاقى به فتنه هاى فرهنگى تبديل شده، در نهايت، از فتنه سياسى و اجتماعى سر بر مى آورند و فتنه گران، در چنين هنگامه اى است كه براى توجيه مقاصد خود و امكان گسترش فتنه، از چاشنى حق، سوء استفاده كرده، حق نمايى مى كنند. على عليه السلام هشدار مى دهد كه:
ألا إنَّ الحَقَّ لَو خَلَصَ لَم يَكُن اختِلافٌ و لَو أنَّ الباطِلَ خَلَصَ لَم يَخفَ عَلى ذي حِجى، لكِنَّهُ يؤخَذُ مِن هذا ضِغثٌ ومِن هذا ضِغثٌ . ³ بدانيد كه اگر حقيقتْ خالص گردد ، اختلافى نخواهد بود ، و اگر باطلْ تنها