(۳)
رجعت از دیدگاه قرآن كریم و عترت
كردنژاد، حمید
كارشناسى ارشد علوم قرآن و حدیث
دانشگاه آزاد اسلامى اراك
استاد راهنما: حجةالاسلام آشتیانى، محمّدرضا
استاد مشاور: حجةالاسلام دهقان اشكذرى، علىمحمّد
۱۳۷۴
۱۱۰
این تحقیق برآن است كه مسئله رجعت را در آینه وحى الهى و روایات معصومان علیهم السلام مورد بررسى دقیق قرار دهد و براى دفع شبهات منكران آرا و نظریات بزرگان عالم اسلام و بویژه علماى تشیع را ارائه نماید و اثبات كند كه مسئله رجعت، چه جایگاهى در كلام اولیاى دین و علما دارد و براى این منظور مهم، استدلالات منطقى علماى دین و ائمه اطهارعلیهم السلام را براى روشن شدن مسئله، ارائه كرده است.
با مطالعهاى وسیع مىتوان پذیرفت كه تعداد زیادى از آیات قرآن كریم، به مسئله رجعت ائمه اطهارعلیهم السلام و پیامبران و صلحا اشاره دارند. از سوى دیگر، مىتوان كلام بسیار متین و پُر مغز و سنجیده معصومانعلیهم السلام را در قالب احادیث و روایات مشاهده كرد كه جوابى دندانشكن به شبهات منكران رجعت است. علماى دین نیز از این مسئله غفلت نورزیدهاند و به دلیل احساس خطر شبهات منكران ، دست به خلق آثار ارزشمندى در این زمینه زدهاند كه این آثار، در وقایع مختلف تاریخى از جمله جنگها از بین رفته است.
این پایاننامه از پنج فصل فراهم آمده است:
فصل اوّل، مطالبى درباره تاریخچه بحث، فرضیات مسئله، اهداف و حدود بحث، تعریف اصطلاحات پژوهشى، تعریف رجعت، رجعت در قرآن، رجعت از دیدگاه اهل بیتعلیهم السلام، صحابیان و رجعت، و اجماع علما بر مسئله رجعت آمده است.
فصل دوم، بیان سیر مطالعاتى محقّق در باب رجعت است. نگارنده در این فصل ، بیشتر به معرّفى كتب تفسیر پرداخته و منابع مطالعاتى اوّلیه خود را برشمرده است.
در فصل سوم، روش تحقیق، رهیافت تحقیق، طرح تحقیق، فن تحقیق و طرح تحلیلى مسئله رجعت، عنوان شده است.
فصل چهارم تحت عنوان «ارائه و تجزیه و تحلیل اطّلاعات»، از دو بخش تشكیل شده است در بخش اوّل، نگارنده به سیر تاریخى بحث رجعت پرداخته و آن را از دو دیدگاه رجعت در آینه قرآن كریم و رجعت در آینه وحى و عترت، بررسى نموده است . در این قسمت، علاوه بر ذكر احادیث نبوى و احادیث ائمه اطهارعلیهم السلام ، برخى از ادعیه و اذكار و زیارات وارد شده كه در آنها به مسئله رجعت اشاره یا تصریح شده، آمده است.
وى در بخش دوم این فصل، یوم اللَّه رجعت و نشانههاى آن را بازگو نموده و از رجعت پیامبران پیشین و رسول گرامى اسلام، صلحاى پیشین، بعضى صحابیان و ائمه معصوم ، سخن به میان آورده است.
نگارنده در بخش مربوط به وجود نازنین حضرت ولى عصر(عج)، نُه شبهه از شبهات منكران رجعت را با پاسخ آنها را بیان كرده است.
آخرین بحث این پایاننامه، بحث از اجماع علماى شیعه در مورد رجعت است، او در این زمینه، قول شیخ حرّ عاملى، علّامه مجلسى، شیخ صدوق، شیخ مفید و سید بن طاوس را در كتابهایشان در باب رجعت ذكر نموده و در آخر نیز به قول مفسّرانى چون زمخشرى و علّامه طباطبایى درباره حقّانیت رجعت، تمسّك جسته است.
فصل پنجم نیز درباره استنتاجات كلّى بحث و نتیجهگیرى از ادلّه وارد شده در باب حقّانیت و حتمیت رجعت است كه در آن، توصیههایى نیز نموده است.