سخنی در باره دیگر یاران شهید امام حسین علیه السلام - صفحه 2

3 . ابو هَيّاج

ابو هياج عبد اللّه (/ على) بن ابى سفيان بن حارث بن عبد المطّلب ، صحابى پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ۱ و داماد امير مؤمنان على عليه السلام و همسر رَمْله بوده است . ۲ همچنين ، در زمان حكومت امام على عليه السلام ، كارگزار ايشان بود ۳ و در بلاد سواد (عراق) ، قاضى گرديد . ۴
گزارش شده كه ابو هَيّاج ، شاعرى ماهر و سخنورى حاضرْجواب بوده است . ۵۶ منابع اهل سنّت ، او را در زمره شهيدان كربلا ، نام برده اند .

4 . اَدهَم بن اُميّه

تنها فُضَيل بن زُبير ، ۷ از او نام برده و او را اهل بصره و از قبيله بنى عبد القيس ، معرّفى كرده است . ۸

1.لاستيعاب: ج ۳ ص ۵۳، الإصابة: ج ۴ ص ۱۰۱و ۱۰۲ ، تاريخ دمشق : ج۲۹ ص ۷۲ .

2.المحبر: ۵۶ ؛ المناقب ، ابن شهرآشوب: ج ۳ ص ۳۰۵، بحار الأنوار : ج ۴۲ ص ۹۲ .

3.سنن الترمذي : ج ۳ ص ۳۶۶ ح ۱۰۴۹، سنن أبي داوود: ج ۳ ص ۲۱۵ ح ۳۲۱۸ .

4.المحلّى ، ابن حزم : ج ۹ ص ۳۸۵ .

5.الإصابة: ج ۴ ص ۱۰۱ ، الطبقات الكبرى (الطبقة الخامسة من الصحابة) : ج ۱ ص ۴۷۷ ، تاريخ دمشق : ج ۲۹ ص ۷۴. نيز، ر. ك : الجمل : ص ۱۱۸ ، الفصول المختاره : ص ۲۶۹ ، بحار الأنوار: ج ۳۸ ص ۲۷۶ ، شرح نهج البلاغة ، ابن ابى الحديد : ج ۱۳ ص ۲۳۱ .

6.الطبقات الكبرى (الطبقة الخامسة من الصحابة) : ج ۱ ص ۴۷۷، الإصابة: ج ۴ ص ۱۰۱ ، تاريخ دمشق : ج ۲۹ ص ۷۵ ، ذخائر العقبى : ص ۴۰۴ .

7.فُضَيل بن زبير بن عمر بن درهم اسدى كوفى ، از ياران امام باقر وامام صادق عليهم السلام بوده ودر قرن دوم مى زيسته است. او كتابى با نام تسمية من قُتل مع الحسين عليه السلام من ولده و إخوته وأهل بيته وشيعته فراهم آورده و در آن ، بيست تن از خانواده و ۷۸ تن از غيرِ خانواده امام عليه السلام را نام مى برد. اين كتاب ، شايد قديمى ترين نوشته در اين موضوع باشد . گفتنى است تنها منابعى كه به اين كتاب دسترس داشته اند ، الأمالى شجرى والحدائق الورديّة ، از منابع زيديه، بوده اند . برخى افرادى كه نامشان در اين كتاب به عنوان شهيد آمده، در منابع ديگر، ياد نشده اند (ر . ك : ج۱ ص۵۳) .

8.لأمالى ، شجرى: ج ۱ ص ۱۷۲، الحدائق الورديّة: ج ۱ ص ۱۲۱. در تنقيح المقال مى خوانيم: «ادهم بن اُميّه، ف جزو شيعيانى بود كه در بصره و در خانه ماريه بنت منقذ ، جمع مى شدند. او با يزيد بن نَبيط و دو فرزندش ، به راه افتادند و در اَبطَح به امام عليه السلام پيوستند و در [روز عاشورا] حمله اوّل ، شهيد شدند. پدر او ابو اميّه ، از ياران پيامبر صلى الله عليه و آله بوده است (تنقيح المقال: ج ۱ ص ۱۰۶) .

صفحه از 33