كتاب‏شناسى تاريخ عاشورا و عزادارى امام حسين(ع) - صفحه 6

و به نام ترجمة الإمام الحسين عليه السلام و مقتله در يك جلد مستقل ، منتشر گرديد و بعدها ، همه افتادگي هاي چاپ اروپا ، با تحقيق محمّد بن صامل السُّلَمى تحت عنوان الطبقات الكبرى (الطبقه الخامسة من الصحابة)، در عربستان و در دو جلد به طبع رسيد . شرح حال و مقتل امام حسين عليه السلام ، در پايان جلد نخست اين مجموعه آمده است . ۱
گفتنى است كه چگونگى چينش روايات در كتاب به وسيله ابن سعد و بويژه آوردن برخى گزارش ها در غير موضوع اصلى خود و نيز كم و زياد كردن نقل ها در موضوعات خاص ، مورد انتقاد برخى تاريخ پژوهان قرار گرفته است . ۲

3. الإمامة و السياسة

الإمامة و السياسة ، عنوان كتابى مشهور و منسوب به ابن قُتَيبه دينَوَرى است . ابو محمّد عبد اللّه بن مسلم بن قتيبه كوفى (213 ـ 276 ق) ، از اديبان ، نويسندگان و محدّثان معروف اهل سنّت است . او از نوجوانى به بغداد آمد و نزد بزرگان علم ، مانند : ابن راهويه ، جاحظ ، احمد بن سعيد لحيانى ، ابو حاتم سِجِستانى و ابو الفضل ريّاشى ، دانش آموخت و سپس در كنار استادى اش براى افرادى مانند : ابن مرزبان ، احمد بن مروان مالكى ، ابو القاسم صائغ ، و در كنار مسئوليت قضايى اش در دينَوَر ، كتاب هايى متعدّد نگاشت كه نام 47 اثر از آنها موجود است ؛ امّا در انتساب كتاب الإمامة و السياسة به او ، ترديد شده است . فهرست نگاران كهن (مانند ابن نديم) ، آن را جزو كتاب هاى او نام نبرده اند و ابن قتيبه ، خود نيز به آن، اشاره نكرده است . به ديده برخى ، اسلوب نگارشى آن نيز با سبْك ابن قتيبه ، همنوا نيست . در اين ميان ، ابن شُبّاط و برخى فهرست نگاران ، اين كتاب را از آنِ ابن قتيبه دانسته اند ، در حالى كه بر پايه گفته

1.. ر. ك : تأمّلى در نهضت عاشورا : ص ۲۱ .

2.. ر. ك : معرّفى و نقد منابع عاشورا : ص ۱۲۱ و ۱۲۲ .

صفحه از 66