كتاب‏شناسى تاريخ عاشورا و عزادارى امام حسين(ع) - صفحه 23

معروف و ديگر زيارت ها و نيز برخى اعمال روز عاشورا پرداخته است .
مصباح المتهجّد به دليل قدمت آن و نيز اعتبار و اتقان كار مؤلّف ، از آغاز تأليف ، با استقبال و استفاده گسترده عالمان ، رو به رو شد و همواره يكى از منابع اصلى و مرجع كار پژوهشيان بوده است .

19. الأمالى الخَميسيّة

ابو الحسين يحيى بن حسين بن اسماعيل شجرى (412 ـ 479 يا 499 ق) ، ۱ از محدّثان قرن پنجم هجرى و از سادات حسنى است . او را جانشين پدرش الموفّق حسين بن اسماعيل دانسته اند كه پيشواى زيديان در گرگان و ديلم بود و ابن حجر ، وى را نيز زيدى مذهب خوانده است ؛ ۲ امّا درج نام او در فهرست شيخ منتجب الدين رازى ـ كه ويژه شرح حال عالمان امامى مذهب پس از شيخ طوسى تا زمان مؤلّف است ـ نشان مى دهد كه منتجب الدين ، او را امامى مذهب يا دست كم ، زيدىِ مستبصر مى داند . شيخ منتجب الدين در دو جا او را ثقه و حافظ خوانده و در يك جا وى را عالمى نسب شناس دانسته است . ۳
او از استادان متعدّدى مانند : ابن غيلان ، ابن زيده ، عتيقى و صورى حديث شنيد و محدّثان بسيارى مانند : محمّد بن عبد الواحد دقّاق ، نصر بن مهدى و ابو سعيد يحيى بن طاهر سمّان ، از او روايت كرده اند . ۴
يحيى بن حسين شجرى در روزهاى دوشنبه و پنجشنبه براى عدّه اى ، روايتْ املا

1.. در باره تاريخ وفات شجرى، اختلاف است؛ امّا تاريخ تولّدش را از تصريح خودش ـ آن جا كه در باره مرگ استادش سخن مى گويد ـ مى توان دانست: «و در روز جمعه، بيست و هشتم شعبان سال ۳۹۰، بيست و دو سال قبل از تولّد من، دفن گرديد (الأمالى، شجرى: ج ۱ ص ۱۴۹).

2.. لسان الميزان : ج ۶ ص ۲۴۷ .

3.. فهرست أسماء علماء الشيعة : ص ۲۰۰ ش ۵۳۹ و ص ۲۰۲ ش ۵۴۳ .

صفحه از 66