كتاب‏شناسى تاريخ عاشورا و عزادارى امام حسين(ع) - صفحه 4

اين رساله پيش تر ، همراه الأمالى الخميسيّـة، اثر يحيى بن حسين شجرى (م 479 ق) ۱ و بار ديگر به همراه الحدائق الورديّة ۲ و سپس به صورت مستقل، در دومين شماره مجلّه تُراثنا به چاپ رسيده است . محقق اثر ، سيّد محمّدرضا حسينى ، در مقدّمه رساله ، شرح حال و اعتبار مآخذ روايى مؤلّف را آورده است . ۳

2. كتاب الطبقات الكبير

كتاب الطبقات الكبير ـ يا آن گونه كه اكنون نام مى برند : الطبقات الكبرى ـ ، اثر بزرگ و پر مراجعه محمّد بن سعد بن منيع زُهْرى (م 230 ق) ، مشهور به «ابن سعد» و نيز «كاتب واقدى» است . او كه مورد اعتماد رجال شناسانى مانند ابو حاتم رازى و شمس الدين ذهبى است ، كتاب خود را با شرح حال پيامبر خدا صلى الله عليه و آله آغاز كرده و سپس شرح حال صحابه ايشان و تابعيان را نگاشته و در پايان كتابش ، به شرح حال برخى زنان مشهور صدر اسلام پرداخته است .
او مردان صحابه را به پنج طبقه : اهل بدر ، مهاجران به حبشه و حاضران در غزوه اُحُد ، حاضران در غزوه هاى خندق تا فتح مكّه ، اسلام آورندگان در فتح مكّه و پس از آن ، و كسانى كه هنگام رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله خردسال بوده و در جنگ ها شركت نداشته اند ، تقسيم كرده است . ابن سعد، سپس به معرّفى تابعيان و افراد پس از ايشان بر طبق منطقه جغرافيايى پرداخته است . در اين كتاب ، شرح حال امام حسين عليه السلام ، در طبقه كسانى آمده كه هنگام رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله خردسال بوده و در جنگ ها شركت نداشته اند .
ابن سعد بر خلاف شيوه خود در اين كتاب ، شرح حال امام حسين عليه السلام را در دو

1.. الأمالى ، شجرى : ج۱ ص ۱۷۰ .

2.. الحدائق الورديّة : ج ۱ ص ۱۲۰ .

3.. تراثنا : ش ۲ ص ۱۲۷ ، كتاب شناسى تاريخى امام حسين عليه السلام : ص ۵۷ ش ۱ .

صفحه از 66