۳۸۳.عنه عليه السلام :الأدبُ في الإنسانِ كشَجَرةٍ أصلُها العقلُ . ^۱

۳۸۴.عنه عليه السلام :الدِّينُ و الأدبُ نتيجَةُ العقلِ . ^۲

۳۸۵.عنه عليه السلام :أفضَلُ العقلِ الأدبُ . ^۳

۳۸۶.عنه عليه السلام :مَن زادَ أدبُهُ على عقلِهِ كانَ كالرّاعي بينَ غَنَمٍ كثيرةٍ . ^۴

۳۸۷.الإمامُ الحسنُ عليه السلام :لا أدبَ لِمَن لا عَقْلَ لَهُ . ^۵

۳۸۸.الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلام :آدابُ العلماءِ زيادةٌ في العقلِ . ^۶

65

تَأديبُ النَّفسِ

۳۸۹.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :تَولَّوْا مِن أنفسِكُم تأديبَها ، و اعدِلُوا بها عَن ضَراوةِ عاداتِها . ^۷

۳۹۰.عنه عليه السلام :ذَكِّ قلبَكَ بالأدبِ كما تُذكَّى النّارُ بالحَطَبِ ، و لا تَكُنْ كحاطِبِ اللّيلِ و غُثاءِ السَّيْلِ . ^۸

۳۹۱.عنه عليه السلام :مُعلّمُ نفسِهِ و مُؤدّبُها أحَقُّ بالإجْلالِ مِن معلّمِ النّاسِ و مُؤدّبِهِم . ^۹

۳۸۳.امام على عليه السلام :ريشه درخت ادب در انسان، خرد است.

۳۸۴.امام على عليه السلام :دين و ادب زاييده خرد هستند.

۳۸۵.امام على عليه السلام :برترين خرد، ادب است.

۳۸۶.امام على عليه السلام :هر كه ادبش بر خردش افزون باشد، همچون شبانى است در ميان گوسپندان بسيار.

۳۸۷.امام حسن عليه السلام :آن را كه خرد نيست، ادب نيست.

۳۸۸.امام زين العابدين عليه السلام :آداب دانشمندان، افزون كننده خرد است .

65

تأديب [و تربيت] نفس

۳۸۹.امام على عليه السلام :به تأديب و تربيت نفسهاى خود بپردازيد و آنها را از شيفتگى به عادتهايشان باز داريد.

۳۹۰.امام على عليه السلام :قلبت را با ادبْ فروزان كن همچنان كه آتش با هيمه برافروخته مى شود و همچون گردآورنده هيزم در تاريكى شب ^۱۰ و كف و خاشاك سيلاب مباش.

۳۹۱.امام على عليه السلام :كسى كه مربّى خويش است ، بيشتر از مربّى مردم در خور بزرگداشت است.

(انظر) الشرّ : باب 1960.

64

الأدَبُ وَ العَقلُ

۳۷۵.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :حُسنُ الأدبِ زِينةُ العقلِ . ^۱

۳۷۶.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :نِعْمَ قَرِينُ العقلِ الأدبُ . ^۲

۳۷۷.عنه عليه السلام :إنّ بِذَوي العُقولِ مِن الحاجةِ إلَى الأدبِ كما يَظْمَأُ الزَّرْعُ إلَى المَطرِ . ^۳

۳۷۸.عنه عليه السلام :صَلاحُ العقلِ الأدبُ . ^۴

۳۷۹.عنه عليه السلام :كلُّ شيءٍ يَحتاجُ إلى العقلِ ، و العقلُ يَحتاجُ إلَى الأدبِ . ^۵

۳۸۰.عنه عليه السلام :لن يَنْجَعَ الأدبُ حتّى يُقارِنَهُ العقلُ . ^۶

۳۸۱.عنه عليه السلام :الآدابُ تَلْقيحُ الأفْهامِ و نَتائِجُ الأذْهانِ . ^۷

۳۸۲.عنه عليه السلام :الأدبُ صُورةُ العَقلِ . ^۸

64

ادب و خرد

۳۷۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :ادب نيكو، زيور خرد است.

۳۷۶.امام على عليه السلام :ادب، چه خوب همدمى براى خرد است.

۳۷۷.امام على عليه السلام :صاحبان خرد به ادب نيازمندند، همچنان كه كِشت، تشنه باران است.

۳۷۸.امام على عليه السلام :ادب، سامان دهنده خِرَد است.

۳۷۹.امام على عليه السلام :هر چيزى نيازمند خرد است و خرد نيازمند ادب.

۳۸۰.امام على عليه السلام :ادب، هرگز سودمند نباشد مگر آن كه خرد قرين آن گردد.

۳۸۱.امام على عليه السلام :آداب، بارور كننده فهمها و زاييده ذهنهاست.

۳۸۲.امام على عليه السلام :ادب، سيماى خرد است.