10

كَراهَةُ إجارَةِ النَّفْسِ

۶۱.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :مَنْ آجَرَ نفسَهُ فقد حَظَرَ على نفسِهِ الرِّزْقَ.
و في روايةٍ اُخرى : و كيفَ لا يَحْظرُهُ ، و ما أصابَ فيهِ فَهُو لربِّهِ الّذي آجَرَهُ ؟ ! ^۱

۶۲.الكافي عن عمّارِ السّاباطيِ :قلتُ لأبي عبدِ اللّهِ عليه السلام : الرّجُلُ يَتّجِرُ ، فإنْ هُو آجَرَ نَفسَهُ اُعطِيَ ما يُصِيبُ في تجارتِهِ ، فقالَ: لا يُؤاجِرْ نفسَهُ، و لكنْ يَسترزِقُ اللّهَ عزّ و جلّ و يَتَّجِرُ، فإنّهُ إذا آجَرَ نفسَهُ حَظَرَ على نفسِهِ الرِّزْقَ . ^۲

(انظر) وسائل الشيعة : 12 / 175 باب 66، 13/215 باب 20.

11

الدَّلاَّلُ فِي الإجارَةِ

۶۳.الإمامُ الصّادقُ عليه السلامـ و قد سُئلَ عنِ الدّارِ يَكْتَرِيها الرَّجُلُ ثُمَّ يَستأجِرُها مِنه غيرُهُ بأكثَرَ ـ: لا ، إلاّ أن يُحْدِثَ فيها شَيئا . ^۳

10

كراهت اجير شدن

۶۱.امام صادق عليه السلام :كسى كه خود را اجير [ديگرى ]كند، مانع روزى خود شده است. در روايتى ديگر آمده است: چگونه مانع روزى خود نشده ، حال آن كه دسترنجش از آنِ كار فرمايى است كه او را اجير خود كرده است؟!

۶۲.الكافىـ به نقل از عمّار ساباطى ـ: به ابو عبد اللّه (امام صادق عليه السلام )عرض كردم:شخصى مى تواند تجارت كند، با اين حال اگر خودش را اجير [ديگرى ]سازد، به اندازه اى كه خودش تجارت كند ، به او داده مى شود.
فرمود: اجير نشود؛ بلكه از خداوند بزرگ روزى طلبد و دست به تجارت زند؛ زيرا اگر اجير شود ، مانع روزى خود شده است.

11

دلاّلى در اجاره

۶۳.امام صادق عليه السلامـ وقتى از ايشان پرسيده شد: مردى خانه اى را اجاره مى كند و سپس شخص ديگرى آن خانه را به قيمتى بالاتر از او اجاره مى گيرد ـفرمود: درست نيست ، مگر آن كه تغييرى در آن خانه ايجاد كند.

9

الإجارَةُ

الكتاب:

أَ هُمْ يَقْسِمُونَ رَحْمَةَ رَبِّكَ نَحْنُ قَسَمْنَا بَيْنَهُمْ مَعِيشَتَهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ رَفَعْنَا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ لِيَتَّخِذَ بَعْضُهُمْ بَعْضا سُخْرِيّا وَ رَحْمَةُ رَبِّكَ خَيْرٌ مِمّا يَجْمَعُونَ» . ^۱

قالَتْ إِحْدَاهُمَا يَا أَبَتِ اسْتَأْجِرْهُ إِنَّ خَيْرَ مَنِ اسْتَأْجَرْتَ الْقَوِيُّ الْأَمِينُ» . ^۲

الحديث:

۶۰.الإمامُ عليٌّ عليه السلامـ في قولِهِ تعالى:«نحنُ قَسَمنا بينهم معيشَتهم»ـ: أخبرَنا سبحانَه أنَّ الإجارةَ أحدُ مَعايشِ الخَلْقِ ، إذ خالفَ بحكمتِهِ بينَ هِمَمِهم و إرادتهِم و سائرِ حالاتِهم ، و جعلَ ذلكَ قِواما لِمَعايِشِ الخَلْقِ ، و هُو الرّجُلُ يَستأجِرُ الرّجُلَ ......... و لو كانَ الرّجُلُ منّا يُضْطَرُّ إلى أن يكونَ بَنّاءً لنفسهِ أو نَجّارا أو صانعا في شيءٍ مِن جميعِ أنواعِ الصَّنائعِ لنفسِهِ ......... ما استقامَتْ أحوالُ العالَمِ بتلكَ ، و لا اتّسعُوا لَه ، و لَعَجِزوا عَنهُ ، و لكنّهُ أتْقَنَ تدبيرَهُ لِمخالَفتِهِ بينَ هِمَمِهِم ، و كلُّ ما يُطلَبُ مِمّا تَنصَرِفُ إليهِ همّتُهُ ممّا يَقومُ بهِ بعضُهُم لبعضٍ ، و لِيَستَغنيَ بعضُهُم ببعضٍ في أبوابِ المَعايِشِ الّتي بها صَلاحُ أحوالِهِم . ^۳

9

اجيرى (پيمان كارى)

قرآن:

«آيا آنان رحمت پروردگارت را قسمت مى كنند؟ روزىِ آنان در زندگى دنيا را ما ميان ايشان قسمت مى كنيم. و درجات و مراتب برخى را بر برخى ديگر بالا برده ايم تا يكديگر را به خدمت گيرند. و رحمت پروردگارت از آنچه آنها گرد مى آورند، بهتر است».

«يكى از آن دو گفت: اى پدر! او را اجير كن؛ همانا بهترين كسى كه مى توانى اجير كنى ، كسى است كه هم نيرومند باشد و هم درستكار».

حديث:

۶۰.امام على عليه السلامـ درباره آيه «ما روزى ايشان را ميانشان قسمت مى كنيم» ـفرمود: خداوند سبحان [با اين آيه] به ما خبر داده كه اجاره و اجيرى يكى از راههاى معيشت مردمان است؛ زيرا به حكمت خود، همّتها و خواستها و ديگر احوال مردم را متفاوت قرار داد و اين امر را مايه قوام معيشت آنها ساخت. از اين رو ، مردى مرد ديگر را اجير مى كند ......... اگر هر كس ناچار مى شد كار بنّايى يا نجّارى و يا هركار ديگرى را خودش براى خودش انجام دهد ، نه كارهاى دنيا سامان مى گرفت و نه مردم فرصت و توانايى انجام همه اين كارها را داشتند ؛ اما خداوند با متفاوت ساختن خواسته هاى مردم، تدبيرى استوار كرد تا انسان هر چه را بخواهد، ديگران برايش انجام دهند و بدين سان هر كدام با كمك ديگرى آن طور كه مصلحت حالش اقتضا دارد، امور زندگانى اش را پيش ببرد.