۲۶۰.عنه عليه السلام :احتَمِلْ أخاكَ على ما فيهِ ، و لا تُكثِر العِتابَ فإنّهُ يُورِثُ الضَّغِينةَ ، و استَعْتِبْ مَن رَجَوْتَ عُتْباهُ . ^۱

۲۶۱.عنه عليه السلام :الاحتِمالُ زَيْنُ الرِّفاقِ . ^۲

۲۶۲.عنه عليه السلام :الاحتِمالُ يُجِلُّ القَدْرَ . ^۳

۲۶۳.عنه عليه السلام :الحليمُ مَنِ احتمَلَ إخوانَهُ . ^۴

۲۶۴.عنه عليه السلام :احتمِلْ ما يَمُرُّ عليكَ ، فإنّ الاحتِمالَ سترُ العُيوبِ، و إنّ العاقلَ نِصْفُهُ احتِمالٌ ، و نصفُهُ تَغافُلٌ . ^۵

۲۶۵.عنه عليه السلام :خيرُ النّاس مَن تَحمَّلَ مَؤونةَ النّاسِ . ^۶

۲۶۶.عنه عليه السلام :مَن لم يَحْتَمِلْ زَلَلَ الصَّديقِ ماتَ وحيدا . ^۷

۲۶۷.عنه عليه السلام :لا يَسُودُ مَن لا يَحتمِلُ إخوانَهُ . ^۸

۲۶۸.عيون أخبار الرّضا :عن أحمدَ بنِ الحُسينِ كاتبِ أبي الفيّاض عن أبيه : حَضَرْنا مجلسَ عليِّ بنِ موسَى الرِّضا عليه السلام فَشَكا رجُلٌ أخاهُ ، فأنْشَأَ يقولُ:

اعْذِرْ أخاكَ على ذُنوبِه
و اسْتُرْ و غَطِّ على عُيوبِه
و اصبرْ على بهت السّفيـه
و للزّمانِ على خُطُوبِه
و دَعِ الجوابَ تَفَضُّلاً
و كِلِ الظَّلُومَ إلى حَسيبِه .^۹

۲۶۰.امام على عليه السلام :برادرت را با همه آنچه دارد تحمّل كن و زياد سرزنشش مكن كه كينه مى آورد و از كسى كه اميد بخشش دارى، طلب بخشش كن.

۲۶۱.امام على عليه السلام :تحمّل [لغزشها]زيور همراهى و رفاقت است.

۲۶۲.امام على عليه السلام :بردبارى و تحمّل [لغزشها]، قدر و منزلت را بالا مى برد.

۲۶۳.امام على عليه السلام :بردبار كسى است كه برادران خود را تحمّل كند.

۲۶۴.امام على عليه السلام :ناملايمات را تحمّل كن كه تحمّل، پوشش عيبهاست، انسان خردمند نيمش بردبارى است و نيم ديگرش چشم پوشى.

۲۶۵.امام على عليه السلام :بهترين افراد كسانى هستند كه زحمت مردم را تحمّل كنند.

۲۶۶.امام على عليه السلام :كسى كه لغزشهاى دوست را تحمّل نكند [ به تدريج از آنها مى بُرد و ]تنها مى ميرد.

۲۶۷.امام على عليه السلام :كسى كه برادران خود را تحمّل نكند به سرورى نمى رسد.

۲۶۸.عيون أخبار الرضا :احمد بن حسين كاتبِ ابو فيّاض از پدرش نقل مى كند كه در حضور على بن موسى الرضا عليه السلام بوديم كه مردى از برادر خود گله و شكايت كرد، حضرت اين ابيات را برخواند:

برادرت را در اشتباهاتش معذور بدار
پرده پوشى كن و عيب هايش را بپوشان
در برابر تهمت زدن آدم نابخرد
و ناملايمات روزگار شكيبا باش
با بزرگوارى از جواب دادن به او درگذر
و كار ستمگر را به حسابرسش وا گذار.

48

اختيارُ الأخِ

۲۵۴.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :يأتي علَى النّاسِ زمانٌ إذا سَمِعْتَ باسمِ رجُلٍ خيرٌ مِن أن تَلْقاهُ ، فإذا لَقِيتَهُ خيرٌ مِن أن تُجرِّبَهُ، و لو جَرَّبتَهُ أظهرَ لكَ أحْوالاً . ^۱

۲۵۵.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :مَن جانَبَ الإخْوانَ على كُلِّ ذَنبٍ قَلَّ أصدِقاؤهُ . ^۲

۲۵۶.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :مَن لَم يُؤاخِ إلاّ مَن لا عَيبَ فيهِ قَلَّ صَديقُهُ . ^۳

۲۵۷.عنه عليه السلام :لا تُفَتِّشِ النّاسَ عَن أديانِهِم فَتَبقى بِلا صديقٍ . ^۴

(انظر) الصديق : باب 2181.

49

تَحَمُّلُ زِلَّةِ الأخِ

۲۵۸.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آلهـ في وصفِ المؤمنِ ـ: لطيفٌ على أخِيهِ بِزَلّتِهِ ، و يَرعى ما مضى مِن قديمِ صُحْبَتِهِ . ^۵

۲۵۹.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :احتمِـلْ زلّـةَ وَليِّـكَ لوقتِ وَثْبَةِ عَدُوِّكَ . ^۶

48

انتخاب برادر

۲۵۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :روزگارى بر مردم مى آيد كه اگر نام كسى را بشنوى بهتر از آن است كه او را ببينى و اگر او را ببينى بهتر از آن است كه او را بيازمايى، و چون او را بيازمايى حالات مختلفى به تو نشان مى دهد.

۲۵۵.امام على عليه السلام :هر كس به خاطر هر خطايى از برادران كناره گيرد، دوستانش كاهش مى يابند.

۲۵۶.امام صادق عليه السلام :كسى كه تنها با آن كه هيچ عيبى ندارد برادرى كند دوستان اندكى خواهد داشت.

۲۵۷.امام صادق عليه السلام :از دين و آيين مردم پرس و جو مكن كه بى دوست مى مانى.

49

تحمّل لغزش برادر

۲۵۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در توصيف مؤمن ـفرمود : با وجود لغزش برادرش، با او به مهربانى رفتار مى كند، و حرمت دوستى ديرينش را نگه مى دارد.

۲۵۹.امام على عليه السلام :لغزش دوست خود را براى زمان يورش دشمنت تحمّل كن.