(انظر) الحاجة : باب 964 ـ 967.
عنوان 214 «السؤال (طلب الحاجة)».
عنوان 230 «السرور».

57

أدَبُ الإخاءِ

۳۱۸.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :إذا آخى أحَدُكُم رَجُلاً فَلْيَسألْهُ عَنِ اسمِهِ وَ اسمِ أبيهِ و قَبيلَتِهِ و مَنزِلِهِ ؛ فَإنّهُ مِن واجِبِ الحَقِّ و صافِي الإخاءِ ، و إلاّ فَهِيَ مَوَدَّةٌ حَمْقاءُ . ^۱

۳۱۹.عنه صلى الله عليه و آله :ثَلاثَةٌ مِنَ الجَفاءِ : أن يَصْحَبَ الرَّجُلُ الرَّجُلَ فَلا يَسأ لَهُ عَنِ اسمِهِ و كُنْيَتِهِ . ^۲

۳۲۰.عنه صلى الله عليه و آله :اِلْقَ أخاكَ بوجْهٍ مُنبسِطٍ . ^۳

۳۲۱.بحار الأنوار عَن أنَس :كانَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله إذا فَقَدَ الرَّجُلَ مِن إخْوانِهِ ثَلاثَةَ أيّامٍ سَألَ عَنهُ ، فإنْ كانَ غائِبا دَعا لَهُ ، و إنْ كانَ شاهِدا زارَهُ ، و إنْ كانَ مَريضا عادَهُ . ^۴

۳۲۲.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :لا يُسِيءُ مَحْضَرَ إخْوانِهِ إلاّ مَن وُلِدَ على غَيرِ فِراشِ أبيهِ . ^۵

(انظر) الصّديق : باب 2187 .

57

آداب برادرى

۳۱۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هرگاه يكى از شما با كسى طرح برادرى افكند از او نام، نام پدر، طايفه و محل سكونتش را بپرسد، كه اين كار از حقوق لازم و مايه صفا و خلوص برادرى است؛ در غير اين صورت ، اين دوستى، دوستى اى نابخردانه است.

۳۱۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :سه چيز نشانه جفا است [ نخست]: آن كه آدمى با كسى همراه شود و از نام و كنيه او نپرسد.

۳۲۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :با برادرت با گشاده رويى برخورد كن.

۳۲۱.بحار الأنوارـ به نقل از انس ـ: پيامبر خدا صلى الله عليه و آله هرگاه يكى از برادران خود را سه روز نمى ديد جوياى حالش مى شد. اگر در شهر نبود برايش دعا مى كرد و اگر حضور داشت به ديدنش مى رفت و اگر بيمار بود عيادتش مى كرد.

۳۲۲.امام صادق عليه السلام :از برادران خود بدگويى نمى كند مگر حرام زاده.

۳۱۱.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :اللّهُ في عَونِ المؤمنِ ما كانَ المؤمنُ في عَونِ أخيهِ . ^۱

۳۱۲.عنه عليه السلام :مَن قَضى لأخيهِ المؤمنِ حاجةً قضى اللّهُ عزّ و جلّ له يومَ القيامةِ مائةَ ألفِ حاجةٍ . ^۲

۳۱۳.عنه عليه السلام :إذا ضاقَ أحدُكُم فَلْيُعلِمْ أخاهُ و لا يُعِينُ على نفسِهِ . ^۳

۳۱۴.عنه عليه السلام :أيُّما مؤمنٍ أوصَلَ إلى أخيهِ المؤمنِ مَعروفا فقد أوصَلَ إلى رسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله . ^۴

۳۱۵.عنه عليه السلام :كَفى بالمَرْءِ اعتِمادا على أخيهِ أنْ يُنْزِلَ بهِ حاجتَهُ . ^۵

۳۱۶.الإمامُ الكاظمُ عليه السلام :إنَّ للّهِ حَسَنةً ادّخَرَها لثلاثةٍ : لإمامٍ عادلٍ ، و مؤمنٍ حَكّمَ أخاهُ في مالِهِ، و مَن سَعى لأخيهِ المؤمنِ في حاجَتِهِ . ^۶

۳۱۷.عنه عليه السلام :مَن قَصَد إليهِ رَجُلٌ من إخْوانِهِ مُستَجِيرا بهِ في بعضِ أحوالهِ فلَم يُجِرْهُ، بعدَ أنْ يَقْدِرَ علَيهِ ، فقد قَطَعَ وَلايةَ اللّهِ تَبارَكَ و تَعالى . ^۷

۳۱۱.امام صادق عليه السلام :خداوند مددكار مؤمن است تا زمانى كه مؤمن مددكار برادر خود باشد.

۳۱۲.امام صادق عليه السلام :هر كه يك نياز از برادر مؤمن خود را برآورده سازد، خداوند عزّ و جلّ در روز رستاخيز صد هزار نياز او را برمى آورد.

۳۱۳.امام صادق عليه السلام :هرگاه يكى از شما تنگ دست و گرفتار شد ، [مشكل را] به برادر خود بگويد و خويشتن را آزار ندهد.

۳۱۴.امام صادق عليه السلام :هر مؤمنى كه به برادر مؤمن خود خوبى كند، به پيامبر خدا صلى الله عليه و آله خوبى كرده است.

۳۱۵.امام صادق عليه السلام :در اعتماد انسان به برادرش همين بس كه نياز خود را پيش او بَرَد .

۳۱۶.امام كاظم عليه السلام :همانا خداوند حسنه اى دارد، كه براى سه كس اندوخته است: براى پيشواى دادگر، و مؤمنى كه دست برادرش را در مال خود باز بگذارد، و كسى كه براى برآوردن نياز برادر مؤمنش بكوشد.

۳۱۷.امام كاظم عليه السلام :كسى كه برادرش براى رفع گرفتارى يا حاجتى به او پناه ببرد و او بتواند پناهش دهد اما ندهد، بى گمان پيوند ولايت خداوند تبارك و تعالى را بريده است.