۵۰۰.عنه صلى الله عليه و آله :الأرضُ أرضُ اللّهِ ، و العِبادُ عبادُ اللّه ، مَن أحْيا مَواتا فهِيَ لَهُ . ^۱

۵۰۱.عنه صلى الله عليه و آله :العِبادُ عبادُ اللّهِ، و البلادُ بلادُ اللّهِ، فَمن أحيا مِن مَواتِ الأرضِ شيئا فهو له، و ليس لِعرْقِ ظالِمٍ حقٌّ . ^۲

۵۰۲.عنه صلى الله عليه و آله :مَوَتانُ الأرضِ للّهِ و لرسولِه ، فمَن أحيا منها شيئا فهُوَ لَه . ^۳

۵۰۳.عنه صلى الله عليه و آله :مَن عَمّر أرضا ليست لأحدٍ فهو أحقُّ بها . ^۴

۵۰۴.عنه صلى الله عليه و آله :مَن سَبَقَ إلى ما لم يَسْبِقْ إليهِ مسلمٌ فهو له . ^۵

۵۰۵.عنه صلى الله عليه و آله :ما أحَطْتُم علَيه و اعتَمَلْتُموه فهو لَكُم، و ما لَم يُحَطْ علَيْه فهُوَ للّهِ و لرسولِهِ . ^۶

(انظر) عنوان 202 «الزراعة» ، 259 «الشجر».

90

إماتَةُ الأحياءِ

۵۰۶.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :ما مِن نَبْتٍ يَنبُتُ إلاّ و يَحُفُّه ملَكٌ مُوكَّلٌ به حتّى يَحْصِدَهُ ، فأيُّما امرئٍ وطئَ ذلك النّبْتَ يلعَنُهُ ذلكَ الملَكُ . ^۷

۵۰۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :زمين، زمين خداست و بندگان، بندگان خدايند ؛ هر كه زمينِ مواتى را احيا كند، آن زمين از آن اوست.

۵۰۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بندگان، بنده خدايند و سرزمينها از آن خداست؛ پس هر كس چيزى از اراضى موات را احيا كند، متعلّق به خود اوست و براى نهال غاصب حقّى نيست.

۵۰۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :اراضى موات ، از آن خدا و پيامبر اوست؛ پس، هر كه زمين مرده اى را زنده كند آن زمين متعلّق به اوست.

۵۰۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه زمين بى صاحبى را آباد كند، نسبت به آن اولويّت دارد.

۵۰۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه به چيزى برسد كه مسلمانى پيش از او به آن نرسيده، آن چيز از آنِ اوست.

۵۰۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :زمينى كه پيرامونش ديوار كشيده و در آن كار كرده ايد، از آن شماست. اما آنچه را كه ديوار نكرده ايد مال خدا و پيامبرش مى باشد.

90

نابود كردن زمين هاى آباد

۵۰۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هيچ گياهى نمى رويد مگر اين كه فرشته اى گماشته بر آن، از آن حراست مى كند تا آن را درو كند. پس، هر كس آن گياه را لگدكوب كند آن فرشته او را لعنت مى كند.

88

مِن أحكامِ الأرضِ

۴۹۷.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :وجَدْنا في كتابِ عليٍّ عليه السلام : «إنّ الأرضَ للّه يُورِثها مَن يشاءُ مِن عِبادِه و العاقبةُ للمتّقين» ، و أنا و أهلُ بيتي الّذينَ أورَثَنا (اللّهُ) الأرضَ ، و نحن المُتّقونَ ، و الأرضُ كلُّها لنا ، فمَن أحيا أرضا مِن المسلمينَ فعَمَّرَها فلْيُؤدِّ خَراجَها إلى الإمامِ مِن أهلِ بيتي، و له ما أكَلَ مِنها . ^۱

۴۹۸.الإمامُ الصّادقُ عليه السلامـ في قولِه سبحانه:«إنّ الأرضَ للّه يُورِثها مَن يشاءُ من عِبادِه»^۲ـ: فما كانَ للّهِ فهو لرسولهِ، و ما كانَ لرسولِ اللّهِ فهو للإمامِ بعدَ رسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله . ^۳

89

مَن أحيا أرضا فَهِيَ لَهُ

۴۹۹.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :مَن أحْيا أرضا مَيتةً فهِيَ لَهُ ، و ليس لعِرْقِ ظالِمٍ حقٌّ . ^۴

88

يكي از احكام زمين

۴۹۷.امام باقر عليه السلام :در كتاب على عليه السلام يافته ايم كه: «همانا زمين از آنِ خداوند است و آن را به هر كس از بندگانش كه بخواهد به ارث مى دهد و فرجام از آنِ پرهيزگاران است» و من و خاندانم همانان هستيم كه [ خداوند ]زمين را به ما به ارث داده و ماييم پرهيزگاران. همه زمين از آنِ ماست. پس، هر كس قطعه اى از زمين هاى مسلمانان را احيا و آباد كند، بايد خراج آن را به امامى كه از خاندان من است، بپردازد و آنچه از آن زمين مى خورد، متعلّق به اوست.

۴۹۸.امام صادق عليه السلامـ در تفسير آيه «همانا زمين از آنِ خداوند است و آن را به هر كس از بندگانش كه بخواهد به ارث مى دهد» ـفرمود: آنچه از آنِ خداست، متعلّق به پيامبرش مى باشد و آنچه از آنِ پيامبر خداست براى امام بعد از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله مى باشد.

89

هر كس زمينى را احيا كند از آنِ اوست

۴۹۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه زمين مرده اى را زنده كند آن زمين از آن اوست و براى ريشه [يا: نهالِ ]غاصب ^۵ حقّى نيست.