۲۱۵.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :اعرِفِ المَودّةَ لكَ في قلبِ أخيكَ بما لَهُ في قلبِكَ . ^۱

۲۱۶.الكافي عن صالحِ بنِ الحكم:سَمِعتُ رجُلاً يسألُ أبا عبدِ اللّهِ عليه السلام ، فقالَ: الرّجُلُ يقولُ : أوَدُّك ، فكيفَ أعلَمُ أنّه يَوَدُّني؟! فقال : امتحِنْ قلبَك ؛ فإنْ كنتَ تَوَدُّهُ فإنّهُ يَوَدُّكَ . ^۲

۲۱۷.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :اُنظُرْ قلبَكَ ؛ فإنْ أنكَرَ صاحبَكَ فقد أحدَثَ أحدُكُما . ^۳

۲۱۸.بحار الأنوار عن عُبيدِ اللّهِ بنِ إسحاقَ المَدائنيِّ:قلتُ لأبي الحسنِ موسى بنِ جعفرٍ عليه السلام : إنّ الرّجُلَ مِن عُرْضِ النّاسِ يَلْقاني فيَحْلِفُ باللّهِ أنّه يُحِبُّني ، فأحلِفُ باللّهِ إنّهُ لَصادقٌ ؟ فقال : امتَحِنْ قلبَكَ ؛ فإن كنتَ تُحِبُّهُ فاحْلِفْ و إلاّ فلا . ^۴

۲۱۹.الإمامُ الهاديُّ عليه السلام :لا تَطلب الصَّفا ممّن كَدّرتَ علَيهِ ، و لا النُّصْحَ ممّن صَرَفْتَ سُوءَ ظنِّكَ إلَيهِ ، فإنّما قلبُ غيرِكَ لكَ كقلبِكَ لَهُ . ^۵

(انظر) المحبّة (حبّ اللّه ) : باب 676.

۲۱۵.امام باقر عليه السلام :محبّت قلبى برادرت را نسبت به خودت، از محبّتى كه در قلبت نسبت به او دارى، بشناس.

۲۱۶.الكافىـ به نقل از صالح بن حكم ـ: شنيدم كه مردى از امام صادق عليه السلام مى پرسد: كسى مى گويد: من تو را دوست دارم؛ چگونه بدانم كه [واقعا ]دوستم دارد؟ فرمود: دلت را بكاو، اگر تو او را دوست داشتى او نيز تو را دوست دارد.

۲۱۷.امام صادق عليه السلام :به دلت بنگر، اگر دوستت را ناخوش داشت، بدان يكى از شما دو نفر كارى كرده است.

۲۱۸.بحار الأنوارـ به نقل از عبيد اللّه بن اسحاق مدائنى ـ: به ابو الحسن موسى بن جعفر عليه السلام عرض كردم: مردى از توده مردم مرا مى بيند و به خدا قسم ياد مى كند كه مرا دوست دارد، آيا مى توانم به خدا قسم ياد كنم كه او راست مى گويد؟ فرمود: دلت را بكاو ، اگر تو او را دوست داشتى قسم ياد كن، و الاّ، نه.

۲۱۹.امام هادى عليه السلام :از كسى كه مكدّرش كرده اى صفا مجوى و از كسى كه تير بد گمانى ات را به او نشانه رفته اى خيرخواهى و صداقت مخواه؛ زيرا دل ديگرى با تو همچون دل توست با او.

۲۰۹.عنه عليه السلام :لا تَطْلُبنَّ الإخاءَ عِند أهلِ الجَفاءِ ، و اطلبْهُ عِند أهلِ الحِفاظِ و الوَفاءِ . ^۱

۲۱۰.عنه عليه السلام :الجَفاءُ شَيْنٌ ، المَعصيةُ حَيْنٌ . ^۲

(انظر) الصديق : باب 2180.

39

إعلامُ الأخِ بِالحُبِّ

۲۱۱.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :إذا أحبَّ أحدُكُم صاحِبَهُ أو أخاهُ فليُعْلِمْهُ . ^۳

۲۱۲.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :إذا أحْبَبتَ رَجُلاً فأخْبِرْهُ . ^۴

۲۱۳.بحار الأنوار :مَرّ رجلٌ في المسجدِ و أبو جعفرٍ عليه السلام جالسٌ و أبو عبدِ اللّهِ عليه السلام ، فقالَ له بعضُ جُلَسائهِ: و اللّهِ، إنّي لاَُحِبُّ هذا الرّجُلَ. قالَ لَه أبو جعفرٍ عليه السلام : ألاَ فأعْلِمْهُ ؛ فإنَّهُ أبقى لِلمَوَدّة ، و خَيْرٌ في الاُلْفةِ . ^۵

(انظر) كنز العمّال : 9/25.

40

مَوَدَّةُ الأخِ دَليلٌ عَلى مَوَدَّتِهِ لِأخيهِ

۲۱۴.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :سَلُوا القُلوبَ عنِ المَوَدّاتِ ؛ فإنّها شَواهِدُ لا تَقْبَلُ الرُّشا . ^۶

۲۰۹.امام على عليه السلام :برادرى را هرگز در ميان جفا پيشگان مجوى ، بلكه آن را در ميان انسان هاى قدر شناس و با وفا بجوى.

۲۱۰.امام على عليه السلام :جفا، مايه ننگ است و گناه، موجب محنت.

39

اظهار محبّت نسبت به برادر

۲۱۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هرگاه يكى از شما رفيق يا برادر خود را دوست دارد، آن را به او اظهار كند.

۲۱۲.امام صادق عليه السلام :هرگاه كسى را دوست داشتى آن را به او خبر ده .

۲۱۳.بحار الأنوار :ابو جعفر (امام باقر عليه السلام ) و ابو عبد اللّه (امام صادق عليه السلام ) در مسجد نشسته بودند، مردى از آن جا گذشت. يكى از همنشينان ابو جعفر عليه السلام عرض كرد: به خدا، من اين مرد را دوست دارم. ابو جعفر عليه السلام فرمود: پس، به او اعلام كن ؛ چرا كه دوستى را پايدارتر و الفت را بيشتر مى كند.

40

دوست داشتن برادر [دينى ]نشانه آن است كه او نيز برادرش را دوست دارد

۲۱۴.امام على عليه السلام :دوستيها و محبتّها را از دلها بپرسيد كه دلها گواهانى رشوه ناپذيرند.