عمروبن حزم انصارى ، جوان هفده ساله اى بود كه پيامبر صلى الله عليه و آله ، او را به فرماندارى نجران در يمن منصوب كرد و در نامه اى به وى ، مهم ترين مسئوليت هايش را برشمرد . تعليم قرآن ، آموزش احكام و مناسك حج ، جمع آورى خمس و زكات و ... از جمله وظايف او بود كه در نامه مشهور پيامبر خدا آمده است .[۱]
وى در كهن سالى نيز با شنيدن خبر شهادت عمّار ، با بيان حديث پيامبر صلى الله عليه و آله كه در توصيف عمّار فرمود : «او را گروه متجاوز مى كشند» ،[۲]به سرزنش معاويه و عمرو عاص پرداخت و آن گاه كه معاويه براى جانشينى يزيد ، بيعت مى گرفت ، با گروهى از مردم مدينه به شام رفت و با سخنانى تند ، يزيد را نكوهش كرد و به معاويه گفت : از پيامبر خدا شنيدم كه فرمود :
إنَّ اللّهَ لَم يَستَرعِ عَبدا رَعِيَّةً إلاّ وهُوَ سائِلُهُ عَنها .[۳]
خداوند ، هيچ بنده اى را بر ديگرى سرپرستى نمى دهد ، مگر آن كه در اين باره ، از او مى پرسد .
[۱]تاريخ دمشق : ج ۴۵ ص ۴۷۸ .
[۲]أسد الغابة : ج ۴ ص ۲۰۳ ش ۳۹۰۵ .
[۳]مسند أبي يعلى : ج ۶ ص ۳۵۴ ح ۷۱۳۸ .
