زمان تولد امام حسین(ع)
پرسش :
با بررسی کتاب های تاریخی، در مورد تاریخ ولادت سیدالشهدا(ع) به چه نتیجه ای می رسیم؟
پاسخ :
سال تولّد
منابع حدیثی و تاریخی ، سال ولادت امام حسین علیه السلام را مختلف گزارش کرده اند: سال سوم، چهارم، ششم و هفتم هجرت. بر همین پایه ، مدّت عمر ایشان نیز مورد اختلاف خواهد بود؛ لیکن بنا بر اکثر منابع و مشهورترین روایات، سال ولادت امام حسین علیه السلام سال چهارم هجری است و عمر ایشان در وقت شهادت، پنجاه و هفت سال بوده است.
دانشنامه امام حسین(ع)، ج ۱ ص ۱۳۳
ماه تولّد امام حسین(ع)
منابع حدیثی و تاریخی ، ماه ولادت امام حسین علیه السلام را مختلف گزارش کرده اند: سوم ماه شعبان، پنجم ماه شعبان، آخر ماه ربیع اوّل، سیزدهم ماه رمضان، پنجم ماه جمادی اوّل و پانزدهم ماه جمادی ثانی.
علّامه مجلسی ، سوم ماه شعبان را مشهورتر می داند؛ لیکن تتبّع در منابع تاریخی و حدیثی، نشان می دهد که پنجم ماه شعبان ، از شهرت بیشتری برخوردار است.[۱]
دانشنامه امام حسین(ع)، ج ۱ ص ۱۳۷ - ۱۳۹
روز تولّد امام حسین(ع)
منابع حدیثی و تاریخی ، روز ولادت امام حسین علیه السلام را مختلف گزارش کرده اند: سه شنبه و پنج شنبه. تعیین و یا ترجیح یکی از این دو نقل ، دشوار است؛ زیرا نمی توان شاهدی بر آن ، اقامه کرد.
دانشنامه امام حسین(ع)، ج ۱ ص ۱۴۳
[۱]علّامه مجلسى مى گويد : قول مشهورتر در باره روز تولّد امام حسين ـ كه درودهاى خدا بر او باد ـ ، سه روز گذشته از شعبان است ؛ زيرا شيخ طوسى در مصباح المتهجّد روايت كرده است كه : توقيعى به قاسم بن علاى همدانى ، وكيل امام حسن عسكرى عليه السلام رسيد كه : «مولاى ما ، امام حسين عليه السلام ، روز پنج شنبه ، سه روز از شعبان گذشته ، متولّد شد . پس در آن روز ، روزه بگير و اين دعا را بخوان» و دعا را ذكر كرده است . آن گاه ، پس از دعاى دوم روايت شده از امام حسين عليه السلام مى گويد : ابن عيّاش گفته است : شنيدم حسين بن على بن سفيان بزوفرى مى گويد : شنيدم امام صادق عليه السلام اين دعا را در اين روز مى خواند و فرمود : «اين ، از دعاهاى روز سوم شعبان ، روز تولّد امام حسين عليه السلام است» .
و گفته شده كه او پنج شب از شعبان گذشته ، متولّد شده ؛ زيرا شيخ طوسى همچنين در مصباح المتهجّد از حسين بن زيد از امام جعفر صادق عليه السلام نقل كرده كه فرمود : «[امام ]حسين عليه السلام ، پنج شب از شعبان گذشته ، در سال چهارم هجرى متولّد شد « و شيخ طوسى در تهذيب الأحكام گفته است : امام حسين عليه السلام آخر ماه ربيع اوّل سال سوم هجرى ، متولّد شد . كلينى رحمه الله مى گويد : سال سوم هجرى متولّد شد و شهيد اوّل در كتاب الدروس گفته : در مدينه ، آخر ماه ربيع اوّل سال سوم هجرى متولّد شد . نيز گفته شده : روز پنج شنبه ، سيزدهم ماه رمضان ، متولّد شده است . و شيخ مفيد رحمه الله گفته : سال چهارم ، پنج شب از شعبان گذشته ، و شيخ ابن نماى حلّى در مثير الأحزان گفته : سال چهارم هجرى ، پنج شب از شعبان گذشته ، و گفته شده : سال سوم ، و گفته شده : اواخر ماه ربيع اوّل سال سوم ، و گفته شده : پنج شب از جمادى اوّل گذشته سال چهارم هجرى متولّد شده است . مدّت باردارى فاطمه عليهاالسلام به ايشان ، شش ماه بوده و جز عيسى (و نيز گفته شده : يحيى) ، كس ديگرى مانند امام حسين عليه السلام ، شش ماهه به دنيا نيامده است .
شيخ طوسى ، ولادت امام حسين عليه السلام را در آخر ماه ربيع اوّل دانسته ـ با آن كه اين مطلب با دو روايتى كه خود او نقل كرده و بر تولّد امام عليه السلام در سوم شعبان دلالت دارند و نيز با روايتى كه آن را پنجم شعبان مى داند ، ناسازگار است ـ ، تا با آنچه نزد او ثابت و نزد فريقين (شيعه و اهل سنّت) مشهور است ، يعنى ولادت امام حَسَن عليه السلام در ماه رمضان ، و نيز با حديث صحيحى كه در باب ولادت حسنين عليهماالسلامگذشت و فاصله ولادت آن دو را تنها شش ماه و ده روز دانسته است ، مطابقت پيدا كند؛ امّا بر اساس اين روايت ها ، مى توان ولادت امام حسن عليه السلام را در ماه رمضان نپذيرفت ؛ زيرا تا آن جا كه ما مى دانيم ، مستند به روايتى نيست ؛ و خدا ، بهتر مى داند!
بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت