مزار سکینه دختر امام علی(ع) در سوریه

پرسش :

در سوریه مزاری است که آن را به سکینه دختر امام علی(ع) نسبت می دهند. آیا چنین چیزی درست است؟ آیا امام علی(ع) دختری به نام سکینه داشته؟



پاسخ :

مصادر تاريخى شيعه و اهل سنّت ، در ميان فرزندان على عليه السلام از دخترى به نام سُكَينه نام نبرده اند ؛ امّا در كشور سوريه ، مزارى به نام سُكينه بنت على عليه السلام ، وجود دارد . همچنين ، در سه گزارش حديثى و تاريخى نيز به اين نام برمى خوريم :
۱ . در ماجراى دفن حضرت فاطمه عليها السلام نقل شده است كه امام على عليه السلام فرمود:
ناديت يا اُمّ كلثوم، يا زينب، يا سكينة، يا فضّة، يا حسن ، يا حسين ، هلمّوا تزوّدوا من اُمّكم .  پس ندا دادم : اى اُمّ كلثوم ، اى زينب ، اى سكينه ، اى فضّه ، اى حسن ، اى حسين ! بشتابيد و از مادرتان يادگارى برگيريد !
برخى آمدن نام سكينه را در كنار زينب و اُمّ كلثوم ، قرينه صحّت انتساب مزار موجود در سوريه به سكينه فرزند امام على عليه السلام دانسته اند ؛ امّا اين استدلال به چند دليل ، پذيرفتنى نيست :
الف ـ مرحوم مجلسى تصريح كرده است كه اين متن را از منبع قابل اعتمادى اخذ نكرده است .   ب ـ ذكر فضّه در كنار سكينه و فرزندان على عليه السلام ، دلالت مى كند كه در آن هنگام ، كسانى جز فرزندان امام عليه السلام نيز حضور داشته اند .
ج ـ هيچ منبع تاريخى اى وجود دخترى به نام سكينه را براى فاطمه عليها السلام تأييد نكرده است .
۲ . در سند روايتى در مدح بانوى دو عالم ، فاطمه زهرا عليها السلام چنين آمده است :
از حسين بن ابراهيم قمى ، از على بن محمّد عسكرى ، از صعصعة بن ناجيه ، از زيد بن موسى ، از پدرش ، از جدّش جعفر بن محمّد ، از پدرش ، از عمويش زيد بن على ، از پدرش ، از سكينه و زينب (دختران على عليه السلام ) ، از على عليه السلام ... .
امّا ضعف شديد در ابتداى سند ، احتمال اشتباه در نقل را افزايش مى دهد و افزون بر آن ، ديده نشده كه امام باقر عليه السلام به طريق زيد از امام زين العابدين عليه السلام ، نقل روايت كند .
۳ . در نقل ديگرى از امام حسين عليه السلام آمده است:
خدمتكارى بر خواهرم سكينه بنت على عليه السلام وارد شد و وى ، سرش را از او پوشاند ... .
سند اين روايت نيز به شدّتْ سست است و برخى از راويان آن ، مجهول اند و دچار خلط شده اند ، يعنى ميان روايات درست و نادرست درآميخته اند .



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت