همان راوی روايت کرده است و درون مايه آن با ديدگاه فقهی وی همساز بوده، پذيرفته است.۱ البته در روايت دوم جز آن راوی ضعيف، بسياری از بزرگان شيعه نيزهمان معنی را روايت کرده‌اند. چنان می‌نمايد که از ديد شيخ پذيرفتن حديثی از یک راوی ضعيف اگر راويان ثقة نيز همان مضمون را گزارش کرده باشند روا بود۲ .۳
در اينجا اين گزاره را تنها یک فرضيه به شمار می‌آوريم و نتيجه پايانی را چنانکه پيش از اين آمد پس از بررسی تهذيب الأحکام برخواهيم نمود.
دوم: روایت ضعیف در گستره کلام
آيا شيخ در گستره کلام و اعتقادات روايتهای ضعيف را می‌پذيرفته است اين پرسش شاخه‌ای از یک پرسش فراگیرتر است و آن اینکه آيا شيخ در گستره کلام خبر واحد را می‌پذيرفته است.
شيخ در نگاشته‌های خود راه رسيدن به یک ديدگاه درست درگستره برخی از موضوعات کلامی را تنها سَمع (= دلیل نقلی) می‌داند۴ حالی که در برخی جستارهای ديگر۵ برآن رفته است که روايت تنها نقش پشتيبانی کننده را دارد و نه دليل.
به هر روی شيخ در چند جا برای استوار ساختن برخی از موضوع‌های کلامی ازحديث‌هایی که خود آنها را گاه الآثار الصحيحة می‌نامد سود می‌جويد،۶ ولی گاه
1.. الرد علی أهل العدد و الرؤية ص۲۰ آنجا که شيخ مفيد روايتی از محمد بن سنان را که می‌گويد: «شهر رمضان ثلاثون يوماً» کنار می‌نهد و ص۳۰ آنجا که روايتی از همو را که در سوی مخالف حديث نخست است می‌پذيرد.
2.. نک به همان ص۳۵ که روايتی از عمروبن شمر از جابر بن يزيد را در میان روايتهای ياران فقهی امامان علیهم السلام می‌آورد چنانکه می‌دانيم. مفيد خود جابر را تضعيف می‌کرده است. نک: رجال النجاشی، ص۱۲۸.
3.. مفيد برای حرام بودن ذبائح اهل کتاب به روايات برخی از راويان ثقه و نيز روايتی که ابوجمیله مفضل بن صالح روايت کرده استناد کرده است. تحريم ذبائح أهل الکتاب، ص۲۷.
4.. تصحيح الاعتقادات، ص۶۵: «قول الإمامیة فی البداء طريقه السمع دون العقل».
5.. همان ص۱۰۲ در موضوع «پرسش قبر» در روايتی آمده است که خداوند برای پرسش و پاسخ حيات را به مرده باز می‌گرداند. مفيد دربارۀ اين روايت می‌نويسد: «الخبر بذلک يؤکد ما فی العقل و لو لم يرد بذلک خبر لکفی حجة العقل فيه».
6.. تصحيح الاعتقادات، ص۹۹، ۹۳، ۹۵، ۱۰۶.
