نگاشته‌های راویانی که احادیثی با مضامین ویژه روایت می‌کردند و در آن روزگار به غلو متهم می‌شدند می‌توان دید. مضامینی همچون مناقب ائمه علیهم السلام، معجزات احیاناً غیر مشهور ایشان، تطبیق برخی آیات بر آن بزرگواران یا تأویل آنها به دشمنان ایشان که گاه در نگاه نخست از ظاهر آیات برداشت نمی‌شد. بر پایه همین گونه اختلاف بود که ابن غضائری حتی نگارش احادیث «ابن حریش» را جایز نمی‌دانست۱ ولی کلینی همه کتاب او را گزارش کرده است؛ نجاشی و ابن غضائری _ و قاعدتاً برخی از اساتید آنان _ «مفضّل بن عمر» را از پیروان ابوالخطّاب غالی مشهور و بدنام می‌دانستند و او را به شدت تضعیف می‌کردند۲ ولی در دو روایت از الکافی به مدح وی اشاره شده است.۳ و از این دو روایت می‌توان برداشت کرد که کلینی او را ثقه می‌دانسته است.
ششم: کاربرد واژه «صحیح» در «الکافی»
در پايان اين بخش شایسته است به بررسی یک نکته بپردازیم و آن کاربرد واژه «صحیح» در اندیشه کلینی است. در الکافی یک دو جا احاديثی با واژه: «صحيح» توصيف شده است. نخست در ديباچه کتاب آنجا که کلینی می‌گويد: «قلتَ إِنک تحب أن یکونَ عندک کتاب کافٍ یجمع (فیه) من فنونِ علم الدین ما یکتفی به المتعلم. و یأخذ منه من یرید علمَ الدین و العملَ به بالآثار الصحیحة عن الصادقین علیهم السلام ...».۴
1.. رجال ابن الغضائری، ص۵۱: «و هذا الرجل لا يلتفت إليه و لا يکتب حديثه».
2.. رجال النجاشی، ص۴۱۶: «فاسد المذهب مضطرب الرواية لا يعبأ به. و قيل إنه کان خطابيا. و قد ذکرت له مصنفات لا يعوّل عليها»؛ رجال ابن الغضائری، ص۸۷: «ضعيف متهافت مرتفع القول خطّابيّ... و لا يجوز أن يکتب حديثه».
3.. الکافی، ج۱، ص۳۲۰؛ ج۸، ص۳۷۳ _ ۳۷۴: «... عَنْ يُونُسَ بْنِ ظَبْيَانَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللهَ علیه السلام أَلا تَنْهَی هَذَيْنِ الرَّجُلَيْنِ عَنْ هَذَا الرَّجُلِ فَقَالَ مَنْ هَذَا الرَّجُلِ وَ مَنْ هَذَيْنِ الرَّجُلَيْنِ قُلْتُ: أَ لاَ تَنْهَى حُجْرَ بْنَ زَائِدَة وَ عَامِرَ بْنَ جُذَاعَة عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ فَقَالَ: يَا يُونُسُ قَدْ سَأَلْتُهُمَا أَنْ يَکفَّا عَنْهُ فَلَمْ يَفْعَلَا فَدَعَوْتُهُمَا وَ سَأَلْتُهُمَا وَ کتَبْتُ إِلَيْهِمَا وَ جَعَلْتُهُ حَاجَتِی إِلَيْهِمَا فَلَمْ يَکفَّا عَنْهُ فَلَا غَفَرَ اللهَ لَهُمَا...».
4.. الکافی، ج۱، ص۸.
