ثقه الاسلام کلينی و روايات سهوالنبی(ع)

نشریه : حدیث پژوهی

نویسنده : پديدآورنده : محمد تقی دیاری بیدگلی
پديدآورنده : مهدی جدّی

چکیده :

يکی از دقيق‌ترين و پرمناقشه‌ترين ابعاد عصمت پيامبر اکرم(ص) مسئلۀ عصمت ايشان از سهو و نسيان است. متکلمان اسلامی به دو دسته موافق و مخالف سهو پيامبر(ص) تقسيم شده‌اند و رساله-های زيادی را در اين باب نوشته و نيز بخش‌های مهمی از کتب اعتقادی خويش را به اين مسئله اختصاص داده‌اند. علت اين اختلاف آرا، وجود برخی آيات و رواياتی است که بر صدور خطا و نسيان از پيامبر(ص) دلالت می‌کنند. بخشی از اين روايات را ثقه الاسلام کلينی در کتاب کافی آورده است که می‌توان آن‌ها را در سه دسته فهرست کرد: 1. خواب ماندن پيامبر(ص) از نماز صبح؛ 2. سهو ايشان در تعداد رکعات نماز؛ 3. نگاه سهوی ايشان به زن نامحرم. با توجه به اين روايات، کلينی در زمرۀ قائلان به سهوالنبی است؛ البته تحليل ايشان از اين مسئله روشن نيست که در مقاله حاضر، وجوه مختلف اين روايات مورد بحث و تحليل واقع شده است.