2 . بهج الصباغة فى شرح نهج البلاغة
تأليف علّامه محمّد تقى شوشترى (تُستَرى) . ۱
كتاب بهج الصباغة ، بر خلاف ديگر شروح نهج البلاغه كه به ترتيب لفظى، خطبه ها و نامه ها تدوين شده است، براساس ترتيب معانى و موضوعات موجود در نهج البلاغه نوشته شده است. مثلاً مطالب مرتبط با توحيد ، در كنار هم و سپس ، مباحث نبوّت و امامت و... به صورت موضوعى بيان شده است. مؤلّف ، در ضمنِ اثر خود ، به نقد شروح ديگر نهج البلاغه نيز پرداخته است، از جمله نقد شرح ابن ابى الحديد به دليل عدم تناسب در حجم مطالب، كه معتقد است بعضا به تفصيل بى مورد در شرح و داستان سرايى پرداخته و در مواردى هم از كنار قسمتى از نهج البلاغه ، بدون هيچ توضيحى گذشته است.
از سوى ديگر ، علّامه شوشترى بر شرح ابن ميثم، به دليل تأويل هاى فلسفى و غير صحيح ، و بر شرح حبيب اللّه خويى ، به دليل بهره گيرى بسيار از احاديث ضعيف، خُرده گرفته است.
روش علامه شوشترى در شرح ، چنين بوده كه ابتدا قسمت هايى از خطبه هاى مختلف را در يك موضوع خاص ، بيان كرده و سپس به توضيح لغت و تفسير موارد مشكل از لغات مى پردازد و در ادامه ، با استفاده از آيات و روايات صحيح به شرح مطالب پرداخته است. همچنين در ضمن آن ، بعضا شرح ابن ابى الحديد و ديگر شروح را نقل و نقد كرده است. جمعا شصت فصل در اين مجموعه ذكر شده كه هر يك از فصول ، داراى چند عنوان فرعى هستند . از ويژگى هاى اين كتاب، معرّفى نسخه هاى گوناگون نهج البلاغه و اشاره به اشتباهات، تصحيف ها و تحريف هاى اين نسخه ها و تعيين ميزان اعتبار آنهاست .
برخى از عناوين فصول كتاب ، بدين قرار است : فى التوحيد، فى خلق السماء والأرض، فى النبوّة العامة ، فى الإمامة العامّة، فى زهده (اميرالمؤمنين)، فى علمه، فى القضاء والقدر، فى أدعيته، فى وقعة الجمل، فى شجاعته، فى القرآن، فى العقل، موضوعاتٌ مختلفه.
