6 . شرح حديث جنود عقل و جهل
اين اثر پُر ارج ، كتابى است عرفانى ـ اخلاقى، به فارسى ، مشتمل بر مباحث عرفان نظرى، فلسفه اسلامى، اخلاق، شرح احاديث و نكته هاى اخلاقى كه به قلم امام خمينى قدس سره ۱ نگارش يافته است. ۲
مرورى بر «شرح حديث جنود عقل و جهل»
امام خمينى ، در مقدّمه كتاب ، هدف از شرح اين حديث را چنين بيان داشته است:
... لهذا اين قاصر را به خاطر افتاد كه حديث شريفى كه در كافىِ شريف ، ۳ ، مشتمل بر «جنود عقل و جهل» است و متضمن امّهات فضايل و رذايل است، به قدر ميسور و به طريق اجمال ، به فارسى شرح كنم، شايد مؤمنى را از آن ، نفعى حاصل آيد و اين خود ، موجب جبران نقايص قاصر شود.
ايشان ، هدف از شرح حديث «جنود عقل و جهل» را بحث در جهات علمى آن نمى داند ؛ بلكه مقصود وى، استفاده و تهذيب نفوس عموم است و براى آن ، دو دليل عمده بيان مى نمايد:
1. چون استفاده از نكات علمى ، منحصر به اهل علم و فضل است و دست عموم از آن كوتاه است و نظر به استفاده عموم ، بلكه عوام بوده است ؛
2. چون، مقصود مهم از صدور اين احاديث شريف و مقصد اَسنا از بسط علوم الهى ، اِفهام نكات علمى و فلسفى و جهات تاريخى و ادبى نبوده است ؛ بلكه غايتِ القصواى آن ، سبك بار نمودن نفوس از عالم مُظلَم طبيعت و توجّه دادن ارواح به عالم غيب بوده است . ۴
1.شرح مختصر زندگانى امام خمينى رحمه الله در بخش «اربعين نويسى» گذشت .
2.در آماده سازى اين كتاب ، مؤسّسه تنظيم و نشر آثار امام ، از دو نسخه دست نويس دو تن از شاگردان امام ، بهره برده و بعد ، آن را با تصوير نسخه دست نويس خود امام خمينى (ربوده شده توسط ساواك شاه) كه در اختيار وزارت اطّلاعات بوده نيز مقابله نموده است .
3.الكافى ، ج ۱ ، ص۱۵ .
4.ر. ك : شرح حديث جنود عقل و جهل ، ص ۸ .
نام منبع :تاريخ حديث شيعه از آغاز سده چهاردهم هجري تا امروزپدیدآورنده :ناشر :سازمان چاپ و نشر دارالحدیثمحل نشر :قمتاریخ انتشار :1387نوبت چاپ :اوّل
