اوضاع فرهنگى ـ اجتماعى شيعه ، پس از انقلاب اسلامى ايران

با پيروزى انقلاب اسلامى ايران و پس از تثبيت اركان نظام ، به تدريج ، نهادهاى فرهنگى ـ دينى جديدى تأسيس شدند و اين گونه فعّاليت ها رو به گسترش نهاد .
در اين فرايند ، از يك سو با شروع انقلاب فرهنگى ، كتاب هاى جديد براى دانشگاه ها تدوين شد و بعضا درس ها و رشته هاى تازه اى ايجاد گرديد و همچنين سهم رشته هاى تحصيلى دينى در دانشگاه ها افزايش يافت .
از سوى ديگر ، حوزه هاى علميه رونق گرفتند و تعداد طلّاب علوم دينى ، افزايش يافت . مؤسّسات و مراكز فرهنگى و آموزشى ـ پژوهشى در زمينه هاى گوناگون معارف دينى آغاز به كار نمودند و هر ساله گسترش بيشترى يافتند . در اين ميان ، نشر كتاب ها و مجلّات تخصّصى و نرم افزارهاى اسلامى و در نهايت ، تأسيس پايگاه هاى اينترنتى ، حلقه نهايى اين تحوّل فرهنگى بوده است . بى شك ، مجموعه اين تحولات ، علل و عوامل مختلفى داشته كه مى توان آنها را در اين موارد ، خلاصه كرد :
1. برداشته شدن موانع گوناگون سياسى ـ اجتماعى كه حتّى باعث شد بسيارى از كسانى كه با نظام جديد ، اختلاف نظر و سليقه داشتند ، به عرصه اين تحول فرهنگى وارد شوند؛
2 . ماهيت دينى انقلاب و نظام جديد كه نيازمند بهره گيرى از ضوابط و قوانين شرعى در تمام زمينه هاى اجتماعى ، سياسى ، اقتصادى و فرهنگى بود ؛
3 . ضرورتْ يافتن پاسخگويى به مسائل و پيشامدهاى جديد در تمام زمينه ها .
گرچه اين تحوّلات ، بيشتر در داخل ايران صورت پذيرفت ، امّا تأثير خود را در صحنه بين المللى گذاشت و روز به روز ، خبرهاى جديدترى از اين تحوّلات جهانى (بويژه در جهان اسلام) به گوش مى رسد . گرايش روز افزون اقشار تحصيل كرده كشورهاى مختلف به اسلام ، بيدارى مسلمانان در كشورهاى اسلامى و پر رنگ شدن نقش اسلام در زندگى اجتماعى و سياسى آنها ، برپايى كرسى هاى اسلام شناسى و بخصوص شيعه شناسى در دانشگاه هاى غربى ، ترجمه آثار اسلامى و قرآن به بيشتر زبان هاى زنده دنيا و بسيارى تحوّلات ديگر از اين دست ، بى شك ، ثمره پيروزى انقلاب اسلامى ايران بوده است .