4 . كامل الزيارات
اين اثر ، مجموعه اى از احاديث و روايات وارد شده در زيارت معصومان عليهم السلام و كيفيت و ثواب زيارت آنهاست كه در 108 باب ، توسّط محدّث نامى قرن چهارم ، ابو القاسم جعفر بن محمّد بن جعفر بن موسى بن قولويه قمى (م 368 ق) تأليف شده است. اين كتاب ، به تصديق ارباب فن ، از بهترين كتاب هايى است كه در اين باره تأليف شده است.
اين اثر گران قدر ، توسّط سيّد محمّد جواد ذهنى تهرانى، بدون هيچ شرح و توضيحى ، به فارسى روان ترجمه شده است. او پس از ذكر متن يك حديث از باب مورد نظر، ترجمه را در ذيل آن بيان نموده و سپس ، حديث دوم و سوم ، به همين ترتيب تا انتهاى باب ، ترجمه شده است.
بعضى از ابواب اين كتاب ، بدين قرار است :
ـ ثواب زيارت پيغمبر اكرم و اميرالمؤمنين و حسنين عليهم السلام ؛
ـ زيارت حضرت حسن بن على عليه السلام ؛
ـ گريستن تمام مخلوقات بر امام حسين عليه السلام ؛
ـ ثواب كسى كه امام حسين عليه السلام را زيارت نمايد ؛
ـ كيفيت خواندن نماز ، نزديك قبر امام حسين عليه السلام ؛
ـ ثواب زيارت امام على بن موسى الرضا عليه السلام .
اين كتاب ، در تهران ، توسّط انتشارات پيام حق، در بهار 1377 با قطع وزيرى به چاپ رسيده است.
5 . جلد سيزدهم «بحارالأنوار»
در ارزش و گران قدرى كتاب بحار الأنوار علّامه مجلسى ، جاى هيچ سخنى نيست . بى شك ، نه پيش و نه پس از آن، كتابى به گستردگى مطالب و جامعيت بحار الأنوار ، در حديث شيعه ، پديد نيامده است. به همين جهت، نياز به استفاده بيشتر عموم مردم و در دسترس قرار دادن مطالب آن براى افراد فارسى زبان، منجر به رويكرد مترجمان به ترجمه فارسى بعضى مجلّدات كتاب شده بود. ۱
جلد سيزدهم چاپ سنگى بحار الأنوار ـ كه معادل جلدهاى 51 و 52 و 53 از چاپ جديد است ـ ، مربوط به احاديث درباره امام زمان عليه السلام است كه بيش از 45 سال پيش ، مرحوم استاد على دوانى (م 1385 ش) ، اقدام به ترجمه آن نمود و با نام مهدى موعود منتشر شد كه با استقبال شايانى روبه رو گرديد. ۲
مترجم ، پس از ذكر شرح حال اجمالى از علّامه مجلسى و پدرش ملّا محمّد تقى و فرزندانش، مباحثى از شيخ الإسلامى او، سخنان ديگران درباره وى و نيز مرورى بر تأليفات فارسى و عربى وى، مباحث اصلى كتاب را آغاز كرده است. همچنين ، براى جلوگيرى از درهم بودن و فشردگى احاديث، عناوينى براى آنها برگزيده و ابتداى مطالب را با قلم سياه تر ، مشخّص كرده است.
براى پرهيز از قطور شدن كتاب، داستان «جزيره خضرا» كه به نظر مترجم از منابع غير معتبرى نقل شده ، و نيز بعضى روايات مكرّر ، حذف گرديده است . مترجم ، همچنين ، قسمتى از باب «توقيعات» كتاب را ترجمه نكرده است.
مترجم ، اشعارى در مدح امام زمان عليه السلام در ابتدا و انتهاى كتاب ، افزوده است.
اين كتاب ، از فهارس فنّى نيز برخودار است ؛ فهارسى چون : فهرست آيات و روايات، فهرست پاورقى ها، فهرست رواياتى كه مورد تحريف بهائيان قرار گرفته، فهرست رجال، اماكن و قبايل.
اين كتاب ، بدون متن عربى در 1292 صفحه در سال 1375 ش ، توسّط انتشارات دار الكتب الإسلاميه منتشر گرديده است.
*
گفتنى است كه ترجمه هاى كتب حديثى ، بخصوص نهج البلاغه و ادعيه و زيارات ، در چند دهه گذشته ، چنان مكرّر انجام پذيرفته كه فهرست نمودن آنها ، خود ، صفحات بى شمارى را اشغال خواهد كرد. به همين جهت ، به معرّفى همين چند نمونه اكتفا كرده ، فهرستى اجمالى از كتاب هاى احصا شده ارائه مى نماييم.