4. نرم افزار «دانش نامه جامع نهج البلاغه» ^۱

نرم افزار «دانش نامه جامع نهج البلاغه» ، كامل ترين نرم افزار در نوع خود است كه خدماتش را به سه زبان فارسى، عربى و انگليسى، ارائه مى كند و در بر گيرنده صدها جلد كتاب به صورت تطبيقى، هزاران موضوع با ساختار درختى، قديمى ترين نسخه هاى خطّى نهج البلاغه، نمايه آيات قرآن و احاديث نبوى، مصادر، اَعلام، امثال و حِكَم نهج البلاغه و ده ها امكان پژوهشى و كاربردى ديگر است. اين نرم افزار، توسّط «مركز تحقيقات رايانه اى حوزه علميه اصفهان» توليد شده است.
اين نرم افزار، شامل متن كامل و اعراب گذارى شده نهج البلاغه و بسيارى از ترجمه ها و شروح آن (به نظم و نثر) است كه بالغ بر صدها جلد كتاب مى شود و به هفت زبان فارسى، عربى، انگليسى، فرانسوى، ايتاليايى، اسپانيايى و اردو است .
از ويژگى هاى اصلى برنامه، وجود فهرست هاى مختلف از نهج البلاغه در آن است كه در حين نمايش متن، مى توان از آنها بهره جُست. همچنين ، امكان مقايسه متون ترجمه يا شرح با يكديگر را مى توان از ويژگى هاى آن برشمرد.
اين برنامه، در چند بخش تدوين يافته كه عبارت اند از: نمايش، موضوعات، معجم، آيات، احاديث، مصادر، اَعلام (شخصيت ها)، امثال و امكانات.
نمايش . در اين بخش، امكان نمايش متن نهج البلاغه و نيز امكان نمايش تصاوير نسخه خطّى همان صفحه از نهج البلاغه، هم زمان با متن در حال نمايش است .
موضوعات . در اين بخش ، بالغ بر هزار و ششصد موضوع اصلى و ده هزار موضوع فرعى وجود دارد كه از طريق هر كدام از آنها مى توان قسمت هايى از نهج البلاغه را كه شامل موضوعات انتخابى است، مشاهده نمود.
از بين فهرست هاى موضوعى نهج البلاغه، فهرست هاى موضوعى آقايان: لبيب بيضون، اويس كريم، حسين انصاريان، محمّد دشتى و بخصوص كتاب فرهنگ تفصيلى مفاهيم نهج البلاغه عبد المجيد معاديخواه ، مورد استفاده قرار گرفته اند .
معجم . در اين بخش، فهرست كلمات موجود در نهج البلاغه ـ كه بيش از 74 هزار كلمه است ـ به همراه بخش كوتاهى از متن در مورد هر كلمه و نشانىِ آن در كتاب، ديده مى شود .
آيات . در اين بخش، فهرست نام سوره ها و آياتى كه در نهج البلاغه آمده، ديده مى شود كه با گزينش هر يك، مى توان نشانىِ آن را در كتاب ، مشاهده نمود .
احاديث . در اين قسمت، فهرست روايات نبوى موجود در نهج البلاغه به نمايش در مى آيد كه با گزينش هر يك، مى توان نشانى آن را در نهج البلاغه يا مصادر ديگر يافت.
مصادر . در اين بخش، براى هر كدام از خطبه ها ، نامه ها و حكمت هاى نهج البلاغه، به تفكيك، نام و نشانىِ مصادر ديگرى كه آنها را نقل نموده اند ، نمايش مى يابد. اين بخش، با استفاده از كتاب چهار جلدى مصادر نهج البلاغة و أسانيده، تأليف سيّد عبد الزهرا حسينى خطيب ، تهيّه شده است.
شخصيت ها (اعلام) . در اين بخش، فهرست اشخاص مشهورى كه نام آنها در نهج البلاغه آمده است، به همراه توضيحاتى در مورد شخصيت آنها نمايش مى يابد كه منابع مورد استفاده در اين قسمت ، عبارت اند از :
1. أعلام نهج البلاغة ، از محمّد هادى امينى
2. الغدير، از عبد الحسين امينى
3. بحارالأنوار، از محمّد باقر مجلسى.
امثال . مجموعه ضرب المثل هاى موجود در نهج البلاغه، در اين بخش، فهرست شده اند كه از كتاب الأمثال والحكم المستخرجة من نهج البلاغة، تأليف محمّد غروى استفاده شده است.
در مجموع ، در اين برنامه مفصّل ، از 41 اثر از ترجمه هاى فارسى و انگليسى نهج البلاغه استفاده شده كه جهت اختصار ، از ذكر نام آنها صرف نظر مى گردد .
همچنين از 25 عنوان شرح نهج البلاغه نيز استفاده شده است. ^۲