فصل پنجم : اجازات حديثى

از ابتداى تاريخ اسلام كه حديث در كنار قرآن ، يكى از منابع و اركان دين مبين اسلام شناخته شد، براى راويان و ناقلان حديث ، شرايط و ويژگى هاى خاصّى در نظر گرفته شد. اصحاب راستين پيامبر صلى الله عليه و آله و ائمه معصوم عليهم السلام و نيز تابعيان صادق آنها ، در نقل حديث ، دقّت بسيارى مى كردند. پس از دوران آن پيشوايان ـ كه احتمال ورود وضع و دروغ پردازى در حوزه حديث بيشتر شد ـ ، محدّثان بزرگ براى نقل روايات ، شرايط بسيارى قائل شدند و تا شخصى را از حيث علم به حديث و فهم محتواى آن و صداقت در گفتار ، واجد شرايط نمى ديدند، به او اجازه روايت حديث نمى دادند. همين امر ، موجب پديد آمدن سلسله اجازات در حديث گرديد .
عالمان بزرگ شيعى ، در تفويض اجازه نقل حديث به ديگران ، به دو گونه عمل مى كردند : يكى به صورت شفاهى و زبانى، و ديگر به صورت كتبى ، گرچه غالبا به هر دو شيوه براى يك نفر ، عمل مى نمودند .
متأسّفانه ، در روزگاران اخير، اهمّيت اجازه روايت و نقل حديث ، مورد غفلت واقع شده و نويسندگان نيز عموما به آن مقيّد نيستند و بسيارى افراد ، بدون داشتن صلاحيت علمى و عملى به نقل حديث مى پردازند.
در سده چهاردهم و ربع نخست سده پانزدهم هجرى، كمتر مى توان مشايخ برجسته اجازه حديث يافت. گرچه افراد مُجاز كم نيستند، امّا مشايخ اجازه ، بسيار معدودند. اينك به معرّفى چند تن از مشايخ اجازه سده چهاردهم خواهيم پرداخت.