187
تاريخ حديث شيعه در سده هاي دوازدهم و سيزدهم هجري

آيد. سپس ، از شرح نهج البلاغةى ابن ابى الحديد ، آنچه را مربوط به مباحث امامت است ، استخراج كرده و خلل و فساد آنها را به تفصيل ، بيان كرده است. كتاب ، در دو مجلّد است كه مجلّد نخست و قسمتى از مجلّد دوم ، به اتمام رسيده است. ۱
10 . شرح على نهج البلاغة ، از ابو الحسن بن محمّد بحرانى (م 1193 ق) ۲ . ۳
11 . شرح نهج البلاغة ، از عبد النبى بن محمّد طسوجى (م1203ق) . ۴
12 . شرح و ترجمه عهد مالك اشتر ، از محمّد كاظم بن محمّد فاضل مشهدى (م اوايل ق 12 ق). مؤلّف ، اين شرح را به درخواست شاه قلى خان نگاشته است. اين كتاب ، به تصحيح مهدى انصاريان در سال 1373 ش ، در قم به چاپ رسيده است. ۵

قرن سيزدهم

13 . تحفة الولىّ ، از محمّد حسين بن احمد يزدى (م 1227 ق). اين كتاب ، شرح و ترجمه سفارش نامه على عليه السلام به مالك اشتر است. ۶
14 . شرح نهج البلاغة الكبير (نخبة الشرحين) ، از سيّد عبد اللّه بن محمّد رضا شبّر (م 1242 ق). مؤلّف ، اين شرح را از دو شرح ابن ابى الحديد و ابن ميثم ، برگزيده است ، بدين ترتيب كه در تواريخ و قصص ، به شرح ابن ابى الحديد ، و در اعراب و تحقيق ، به شرح ابن ميثم ، تكيه كرده است. ۷

1.همان ، ج ۱۲ ، ص ۲۱۰ (ش ۱۳۹۵).

2.وى ، مفسّر ، فقيه و اديب شيعى است كه ساكن شيراز بوده و با حكومت كريم خان زند نيز رابطه داشته است . وى در جوار مرقد سيّد احمد بن موسى شاه چراغ عليه السلام دفن گرديده است. شرح الصحيفة الكاملة و شرح الاحتجاج طبرسى نيز از اوست (أعيان الشيعة ، ج ۲ ، ص ۳۳۵ ؛ معجم المؤلفين ، ج ۳ ، ص ۲۷۷).

3.أعيان الشيعة ، ج ۲ ، ص ۳۳۵.

4.الذريعة ، ج۱۴ ، ص۱۳۴ ؛ موسوعة طبقات الفقهاء ، ج۱۳ ، ص۳۷۶ .

5.الذريعة ، ج ۱۴ ، ص ۱۴۴ ؛ فهرست نسخ خطّى كتاب خانه آستان قدس رضوى ، ج ۵ ، ص ۴۶.

6.الذريعة ، ج ۳ ، ص ۴۸۰.

7.همان ، ج ۱۴ ، ص ۱۳۴ و ج ۲۴ ، ص ۹۶ (ش ۴۹۵).


تاريخ حديث شيعه در سده هاي دوازدهم و سيزدهم هجري
186

3 . شرح نهج البلاغة ، از ميرزا محمّد مهدى بن سيّد مرتضى حسينى خاتون آبادى (م 1150 ق). ۱
4 . شرح نهج البلاغة ، از محمّد رفيع بن فرج گيلانى (ملّا رفيعا) (م ح 1155 ق). مؤلّف ، در اين شرح ، بين روش ابن ميثم و ابن ابى الحديد ، جمع كرده است. ۲
5 . شرح نهج البلاغة ، از محمّد ابراهيم بن غياث الدين محمّد خوزانى اصفهانى(م 1160 ق) ۳ . ۴
6 . شرح گزيده هايى از نهج البلاغة ، از محمود بن محمّد تقى مشهدى (م بعد از 1172 ق). مؤلّف ، اين شرح را به سال 1172 ق ، نوشته است. ۵
7 . شرح پاره اى از كلمات قصار نهج البلاغة ، از اسماعيل بن محمّد حسين خواجويى (م 1173 ق). ۶
8 . شرح بعضى خطب امير المؤمنين عليه السلام ، از محمّد على بن ابى طالب گيلانى (حزين) (م 1180 ق). اين كتاب به فارسى نگاشته شده است. ۷
9 . سلاسل الحديد لتقييد ابن أبى الحديد ، از يوسف بن احمد بحرانى (م 1186 ق). مؤلّف ، مقدّمه اى شافى در موضوع امامت نگاشته كه جا دارد كتابى مستقل به حساب

1.الذريعة ، ج ۱۴ ، ص ۱۴۸.

2.همان ، ص ۱۲۶.

3.وى ، فقيه اصولى و حكيمى ماهر بود كه نزد عالمانى مانند علينقى بن محمّد تقى خبّاز ، كمال الدين محمّد بن معين الدين محمّد فسوى ، محمّد شفيع گيلانى ، محمّد نصير گلپايگانى ، محمّد جعفر كشميرى ، محيى الدين بن حسين جامعى ، محمّد اسماعيل بن محمّد امين خاتون آبادى ، محمّد حسين بن محمّد صالح خاتون آبادى و محمّد قاسم بن محمّد رضا هزار جريبى ، كسب علم نمود و از آنان ، روايت مى كند. او قاضى لشكر نادر شاه گرديد و در سال ۱۱۶۰ ق ، به دستور نادر به قتل رسيد (موسوعة طبقات الفقهاء ، ج ۱۲ ، ص ۳۴۱ ؛ أعيان الشيعة ، ج ۲ ، ص ۲۰۳ ؛ طبقات أعلام الشيعة ، ج ۶ ، ص ۸).

4.موسوعة طبقات الفقهاء ، ج ۱۲ ، ص ۳۴۲.

5.الذريعة ، ج ۱۴ ، ص ۱۴۷.

6.فهرست نسخ خطّى كتاب خانه آستان قدس رضوى ، ج ۵ ، ص ۱۰۴ ؛ الذريعة ، ج ۱۴ ، ص ۱۱۶.

7.الذريعة ، ج ۱۰ ، ص ۱۳۳ و ج ۱۴ ، ص ۱۳۵.

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه در سده هاي دوازدهم و سيزدهم هجري
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 65712
صفحه از 407
پرینت  ارسال به