مقدّس اردبيلى ، از احمد بن محمّد بن ابى نصر بزنطى و محمّد بن اسماعيل بن بَزيع ، از امام رضا عليه السلام نقل مى كند كه فرمود:
مَن ذُكِرَ عِندَهُ الصوفية و لم ينكرهم بلسانه و قلبه فليس منّا و من أنكرهم فكانما جاهد الكفّار بين يدى رسول اللّه صلى الله عليه و آله .هر كس نزد او از صوفيه ياد شود و آنها را با زبان و دلش انكار نكند ، از ما نيست و هر كه آنان را رد كند ، گويى پيش روى رسول خدا با كافران ، جهاد كرده است.۱
تأويل آيات و روايات و جعل حديث
نكته قابل توجّهى كه به رابطه صوفيه و حديث شيعه مربوط مى شود ، اين است كه دست كم گروهى از اين طايفه ، آيات قرآن كريم و احاديث خاندان عصمت و طهارت را وفق مراد خود ، تفسير و تأويل مى كنند تا بدين وسيله ، مدّعاى خود را اثبات كنند و نظر ديگران را به خود ، جلب نمايند. از جمله احاديثى كه اينان براى تأييد رأى خود مورد استفاده قرار داده اند ، حديث «من عرف نفسه فقد عرف ربَّه»۲ است. ۳
از سوى ديگر ، بر اساس پاره اى شواهد ، برخى از صوفيه براى توجيه اعمال خود از جعل حديث نيز ابايى نداشته اند ، چنان كه مقدّس اردبيلى مى گويد:
[فرقه عشاقيه صوفيه] اكثر از غايت بى ديانتى و خدا ناترسى ، بر پيغمبر خدا افترا زنند و گويند جمله «المجاز قنطرة الحقيقة» ، حديث است و پيغمبر ، چنين فرموده است و با محمل قرار دادن چنين دروغ هايى ، در عشق ورزيدن مَجازى ، خود را مُجاز مى شمارند. ۴
نمونه ديگر اين است كه عين القضاة همدانى (م ق 6) به پيامبر اسلام نسبت
1.همان ، ص ۷۴۷؛ مستدرك الوسائل ، ج ۱۲ ، ص ۳۲۳ (باب وجوب البراءة من أهل البدع).
2.اين حديث در غُرَر الحكم و دُرَرَ الكلم آمدى (ج ۵ ، ص ۱۹۴) از امام على عليه السلام و در عوالى اللّئالى (ج ۴ ، ص ۱۰۲) از پيامبر اسلام ، نقل شده است.
3.حديقة الشيعة ، ج ۲ ، ص ۷۵۸ ـ ۷۶۰ .
4.همان ، ص ۷۸۱.
