265
تاريخ حديث شيعه در سده هاي دوازدهم و سيزدهم هجري

37 . تتميم الإفصاح فى ترتيب الإيضاح (إيضاح الاشتباه) ، از سيّد ابو القاسم جعفر بن حسين (م 1158 ق). به خاطر اين كه علّامه حلّى ، ترتيب متعارف را در كتاب خود ، رعايت نكرده است ، وى آن را بدون تصرّف ، مرتّب نموده است. از آن به عنوان كتاب رجال نيز ياد شده است . ۱
38 . رسالة السلاسل فى إلحاق الأواخر بالأوائل ، از محمّد بن عبد اللّه بحرانى (م بعد از 1170 ق). اين رساله در موضوع رجال و بر اساس ترتيب الفبا در اسامى ، القاب و كنيه ها تدوين گرديده است و حدود دويست سطر آن ، ضمن مجموعه اى در كتاب خانه مدرسه بروجردى در نجف ، موجود است. ۲
39 . منظومة فى الرجال ، از محمّد بن عبد اللّه بحرانى. مؤلّف ، آن را در 1150 بيت به سال 1170 ق، به نظم در آورده است. شيخ آقا برزرگ ، نسخه آن را در مدرسه بروجردى نجف ، ديده است. ۳ آغاز آن ، اين بيت است:

الحمد للّه العلى العدلذى المجد و الإفضال ثم الفضل .
40 . رجال الشيخ يوسف بن عبد اللّه بحرانى (م 1171 ق). به گفته شاگردش محمّد بن على آل ابى شبانه ، وى داراى كتاب بزرگى در رجال بوده است. ۴
41 . الحاشية على منهج [المقال] ، از سيّد عبد اللّه بن نور الدين جزايرى (م 1173). در فهرست تصانيف وى ، از آن ياد شده است. ۵
42 . الحاشية على [نقد الرجال] لمير مصطفى بن حسين تفرشى (م 1021) ، از سيد عبد اللّه بن نور الدين جزايرى. مؤلّف در اجازه اش گفته است كه اين اثر ، غير مدوّن اسـت . ۶

1.الذريعة ، ج ۳ ، ص ۳۳۶ (ش ۱۲۲۱) و ج ، ص ۶۴ و ج ۱۰ ، ص ۱۰۴.

2.همان ، ج ۱۲ ، ص ۲۱۰ (ش ۱۳۹۱).

3.همان ، ج ۲۳ ، ص ۱۰۸ (ش ۸۲۳۴).

4.همان ، ج ۱۰ ، ص ۱۶۰ (ش ۲۸۷).

5.همان ، ج ۶ ، ص ۲۲۶ (ش ۱۲۶۶).

6.همان ، ص ۲۲۸ (ش ۱۲۲۸) ؛ موسوعة طبقات الفقهاء ، ج ۱۲ ، ص ۲۰.


تاريخ حديث شيعه در سده هاي دوازدهم و سيزدهم هجري
264

31 . رسالة فى عدم اعتبار قول علماء الرجال لكثرة اشتباهاتهم ، از ياسين بن صلاح الدين بحرانى (م بعد از 1145 ق). وى ، كتاب خود را با نادرست شمردن تقسيم اخبار به چهار نوع: صحيح ، حَسَن ، موثّق و ضعيف ، آغاز نموده و سپس به نقد گفته هاى علماى رجال پرداخته است و در موارد بسيار به كتاب ديگر خود معين النبيه ارجاع داده است. ۱
32 . معين النبيه فى رجال [كتاب] من لايحضره الفقيه ، از ياسين بن صلاح الدين بحرانى. مؤلّف ، مشيخه كتاب من لايحضره الفقيه را تنظيم كرده و حالات راويان را گرد آورده و چهارده «مقدّمه» در قواعد درايه و علم حديث و دو «مطلب» در ذكر مشايخ و راويان طرق شيخ طوسى بدان افزوده است. ۲
33 . رجال الشيخ ياسين ، از ياسين بن صلاح الدين بحرانى. ۳
34 . رسالة فى اصحاب الإجماع ، از سيّد حسن بن ابى طالب طباطبايى (م 1169 ق). شرح حال مؤلّف ، در تتميم أمل الآمل ذكر شده است. اين كتاب با عنوان هاى ديگر نيز در الذريعة آمده است. ۴
35 . إكليل المنهج فى تحقيق المطلب ، از محمّد جعفر بن محمّد طاهر كرمانى اصفهانى (1080 ـ 1151 ق). تعليقه اى بر منهج المقال (رجال كبير) است. اين كتاب ، توسّط انتشارات دار الحديث در سال 1425 ق ، چاپ و منتشر شده است . ۵
36 . كتاب أصحاب النبى صلى الله عليه و آله الممدوحين و أصحاب أمير المؤمنين عليه السلام ، از محمّد جعفر بن محمّد طاهر كرمانى اصفهانى. ۶

1.همان ، ج ۱۵ ، ص ۲۳۴ (ش ۱۵۲۴) و ج ۱۰ ، ص ۱۵۹.

2.فهرست نسخ خطّى كتاب خانه آية اللّه مرعشى ، ج ۷ ، ص ۱۳۳ (ش ۲۵۵۰) ؛ الذريعة ، ج ۲۱ ، ص ۲۸۷ و ج ۱۰ ، ص ۱۵۹.

3.الذريعة ، ج ۱۰ ، ص ۱۵۹.

4.همان ، ج ۱۱ ، ص ۸۱ ـ ۸۲ و ج ۲ ، ص ۱۱۹ (ش ۴۷۶) و ج ۱۰ ، ص ۱۰۹ و ج ۲۱ ، ص ۳۹۶.

5.أعيان الشيعة ، ج ۹ ، ص ۲۰۳ ؛ الذريعة ، ج ۲ ، ص ۲۸۱ (ش ۱۱۴۱)و ج ۱۰ ، ص ۱۰۴.

6.أعيان الشيعة ، ج ۹ ، ص ۲۰۳ ؛ الذريعة ، ج ۲ ، ص ۱۲۰ (ش ۴۸۴).

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه در سده هاي دوازدهم و سيزدهم هجري
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 77980
صفحه از 407
پرینت  ارسال به