269
تاريخ حديث شيعه در سده هاي دوازدهم و سيزدهم هجري

است. وى چنان كه خود مى گويد ، در اين كتاب به معرّفى صاحبان «كتاب»و «اصل» و مشايخ مشهور اجازات ، بسنده كرده است. شيخ آقا بزرگ ، از يك نسخه اين كتاب با تاريخ 1204 ق ، خبر داده است. ۱
60 . رجال الشيخ داوود بن حسن بحرانى (معاصر صاحب حدائق و استادش عبد اللّه بن صالح سماهيجى ـ م 1135 ق ـ و داماد مير مصطفى تفرشى) . از آن به ترتيب رجال الكشى و ترتيب رجال النجاشى نيز ياد شده است. ۲
61 . مشيخة التلعكبرى ، از سيّد كمال الدين بن حيدر حسينى موسوى (ق 12 ق). ۳ مؤلّف ، اين كتاب را از رجال الكبير استرآبادى استخراج نموده و در جمادى اوّل سال 1099 ق ، از نگارش آن ، فراغت يافته است. از آن به رجال السيّد كمال الدين نيز ياد شده است و در واقع ، مشيخه شيخ ابو محمّد هارون بن موسى تلعكبرى است. ۴
62 . الحاشية على منهج المقال (التعليقة البهبهانية) ، از محمّد باقر بن محمّد اكمل (وحيد بهبهانى) (م 1206 ق) . تعليقاتى است بر كتاب منهج المقال (رجال الكبير) استرآبادى كه با عناوين «قوله ـ قوله» ترتيب يافته و در آغاز ، پنج فايده رجالى مهم دارد. اين كتاب ، به سال 1306 ق، در تهران ، در 517 صفحه رحلى ، چاپ سنگى شده است. ۵ . ۶

1.فهرست نسخ خطّى كتاب خانه آية اللّه مرعشى ، ج ۱۷ ، ص ۱۷۰ (ش ۶۵۹۶) ؛ الذريعة ، ج ۲۰ ، ص ۲۱۱ (ش ۲۶۲۷).

2.الذريعة ، ج ۱۰ ، ص ۱۱۵ و ج ۴ ، ص ۷۰ (ش ۲۸۸) و ج ۲ ، ص ۱۸۷.

3.وى ، از فقهاى محقّق شمرده مى شود ، پدرش از جبل عامل به اصفهان مهاجرت كرد و او در آن جا به دنيا آمد (أعيان الشيعة ، ج ۹ ، ص ۳۳).

4.الذريعة ، ج ۲۱ ، ص ۷۱ ـ ۷۲ و ج ۱۰ ، ص ۱۴۲ (ش ۲۶۵).

5.فهرست نسخ خطّى كتاب خانه آية اللّه مرعشى ، ج ۲ ، ص ۳۴ (ش ۴۳۱) و ج ۱۴ ، ص ۲۴۸ (ش ۵۴۶۷) و ج ۱۸ ، ص ۲۵۰ (ش ۷۰۹۶) ؛ فهرست نسخ خطّى كتاب خانه مجلس شوراى اسلامى ، ج ۲۲ ، ص ۴۴ ؛ معجم المطبوعات العربية فى ايران ، ص ۲۸۷ و ۲۹۱.

6.فوائد الوحيد البهبهانى ، از وحيد بهبهانى. اين كتاب با تحقيق حسن خاقانى توسّط مكتب الاعلام الاسلامى در قم ، به سال ۱۴۰۴ ق ، به همراه رجال الخاقانى ـ كه شرحى بر اين كتاب و از على بن حسن خاقانى نجفى (م ۱۳۳۴ ق) است ـ چاپ شده است. اين اثر ، در واقع ، مقدّمه وحيد بر حاشيه وى بر منهج المقال است . و پنج فايده رجالى را در بر دارد .


تاريخ حديث شيعه در سده هاي دوازدهم و سيزدهم هجري
268

1197 ق). ۱ كتابى است در شرح حال علما ، كه تكميل أمل الآمل شيخ حرّ عاملى است و به چاپ رسيده است.
55 . تنقيح المقال فى كيفية طريق الاستدلال ، از حسن بن عباس بلاغى (ق 12 ق). درباره پاره اى از قواعد علم الحديث و شناخت راويان احاديث و در واقع ، ردّ بر اخباريان است. از آن به رجال الشيخ حسن نيز ياد شده است. ۲
56 . رجال الكشميرى ، از محمّد مراد بن صادق كشميرى (م ق 12 ق). كتابى است مشهور به مراد ، شامل نام راويان و رجال ، به ترتيب حروف آغازين نام آنها ، با رمزهايى براى منابع رجالى. ۳
57 . ترجمة خلاصة الأقوال فى علم الرجال ، از محمّد باقر بن محمّد حسين تبريزى (م ق 12 ق) . مؤلّف ، اين اثر را در سال 1129 ق ، به اتمام رسانيده است. ۴
58 . المقال فى معرفة الرجال ، از محمّد بن على اوالى بحرانى (م ق 12 ق). مؤلّف در اين كتاب ، از صحابيان ، تابعيان و مشايخ مصنّفان ، اعم از اصوليان و اخباريان ، ياد كرده است. ۵
59 . مختصر المقال فى معرفة الرجال ، از محمّد باقر بن محمّد حسين تبريزى. چون كتاب المقال فى معرفة الرجال مؤلّف ، مفصّل بوده ، آن را در اين كتاب ، مختصر نموده

1.وى ، فقه ، حديث ، فلسفه و كلام را نزد علماى بزرگ از جمله محمّد ابراهيم بن محمّد معصوم قزوينى ، خليل بن حاجى بابا قزوينى ، خليل بن جعفر حريجى ، سيّد محمّد صالح حسينى قزوينى ، سيّد احمد علوى اصفهانى و آقا ابراهيم مشهدى خواند. او و سيّد بحر العلوم ، از يكديگر اجازه روايت دارند (تتميم أمل الآمل ، مقدّمه ؛ أعيان الشيعة ، ج ۸ ، ص ۱۲۸ ؛ ريحانة الأدب ، ج ۴ ، ص ۴۵۳ ؛ موسوعة طبقات الفقهاء ، ج ۱۲ ، ص ۲۰۳).

2.فهرست نسخ خطّى كتاب خانه آية اللّه مرعشى،ج ۱۶ ، ص ۲۸۹ (ش ۶۳۲۲) ؛ الذريعة ، ج ۱۰ ، ص ۱۱۰ و ج ۴ ، ص ۴۶۶ (ش ۲۰۶۹).

3.فهرست نسخ خطّى كتاب خانه آية اللّه مرعشى ، ج ۱۷ ، ص ۱۸۹ (ش ۶۶۱۹) ؛ فهرست نسخ خطّى كتاب خانه مجلس شوراى اسلامى ، ج ۷ ، ص ۱۲۷ ؛ الذريعة ، ج ۱۰ ، ص ۱۴۱ (ش ۲۶۱).

4.تراجم الرجال ، ج ۲ ، ص ۶۵ ؛ فهرست نسخ خطّى كتاب خانه آية اللّه مرعشى ، ج ۱۹ ، ص ۲۳۴.

5.الذريعة ، ج ۲۱ ، ص ۳۸۶ (ش ۵۵۸۴).

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه در سده هاي دوازدهم و سيزدهم هجري
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 66411
صفحه از 407
پرینت  ارسال به