323
تاريخ حديث شيعه در سده هاي دوازدهم و سيزدهم هجري

ـ سبب الاختلاف فى الأخبار و بيان طريق جمعها
ـ شرح بعض خطب أمير المؤمنين عليه السلام
ـ شرح حديث «معنى الصَّمَد»
ـ شرح حديث «عرفت اللّه بفسخ العزائم»
ـ شرح دعاى عرفه
ـ شرح عيون أخبار الرضا عليه السلام
ـ شرح مصباح الشريعة
ـ مختصر الدعوات و الزيارات. ۱

يوسف بن احمد بحرانى (صاحب حدائق) (م1186 ق)

وى ، فقيه و محدّث بزرگ شيعه است كه در سال 1107 ق ، در قريه ماحوز بحرين به دنيا آمد و نزد پدرش و حسين بن محمّد جعفر ماحوزى ، درس خواند. وى از رفيع الدين محمّد بن فرج (/فرّخ) گيلانى مشهدى ، سيّد عبد اللّه بن علوى بحرانى ، سيّد بحر العلوم ، محمّد مهدى فتونى و ملّا مهدى نراقى روايت مى كند.
بحرانى ، از سال 1135 ق ، به ايران آمد و در شهرهاى مختلف ، از جمله كرمان ، شيراز و فسا اقامت داشت و به تدريس و تصنيف و اقامه جماعت ، مشغول بود و پيش از سال 1169 ق ، به كربلا (از مراكز علمى بزرگ آن روزگار) رفت. شيخ يوسف ، مناظرات بسيارى با وحيد بهبهانى داشت كه در نتيجه ، وى از رويه اخبارى محض به شيوه اى معتدل (مانند روش علّامه مجلسى) روى آورد كه در اين باره ، در فصل اوّل ، مطالبى بيان شد. او شاگردان بسيارى تربيت كرد و تأليفات فراوانى دارد. آثار زير در زمينه حديث و رجال از اوست:

1.أعيان الشيعة ، ج ۱ ، ص ۱۷۶؛ طبقات أعلام الشيعة ، ج ۶ ، ص ۵۱۵ ؛ ريحانة الأدب ، ج ۲ ، ص ۴۱ موسوعة طبقات الفقهاء ، ج ۱۲ ، ص ۳۸۸؛ الذريعة ، ج ۱۰ ، ص ۱۳۳ و ج ۱۴ ، ص ۱۳۵ و ص ۶۸؛ مفاخر اسلام ، ج ۷ ، ص ۲۰۷ ـ ۳۵۱.


تاريخ حديث شيعه در سده هاي دوازدهم و سيزدهم هجري
322

ـ حاشيه بر الأربعون حديثا شيخ بهايى
ـ حاشيه بر منهج المقال استرآبادى
ـ حاشيه بر نقد الرجال تفرشى
ـ الإجازة الكبيرة. ۱

محمّد على بن ابن طالب زاهدى لاهيجى (1130 ـ 1180 ق)

وى ، جامع فنون و صاحب تصانيف در علوم مختلف بود و در سال 1103 ق ، در اصفهان به دنيا آمد. او نزد عالمانى چون: پدرش ابوطالب (م1127 ق) ، خليل اللّه طالقانى ، محمّد طاهر بن حسن قائنى ، محمّد مسيح بن اسماعيل فسوى و محمّد صادق اردستانى درس خواند. بعد از محاصره اصفهان توسّط افغان ها ، براى زيارت به عتبات مقدّس عراق رفت و حج به جا آورد و سپس به بحرين ، بندرعباس و هند رفت و در بنارس ، ماندگار شد تا اين كه در سال 1180 ق ، درگذشت. از آثار اوست:
ـ آداب معاشرت
ـ ادعيه و ادويه
ـ ترجمه دعاى مشلول
ـ ترجمه دعاى صباح
ـ ترجمه دعاى جوشن صغير
ـ ترجمه دعاى معروف به «علوى مصرى»
ـ جوامع الآداب
ـ الدعوات الصالحات و الأسماء الحسنى
ـ دعوة الأسماء و الأذكار

1.روضات الجنّات ، ج ۴ ، ص ۲۵۷؛ أعيان الشيعة ، ج ۸ ، ص ۸۷؛ ريحانة الأدب ، ج ۳ ، ص ۱۱۵؛ موسوعة طبقات الفقهاء ، ج ۱۲ ، ص ۱۹۹ ـ ۲۰۱.

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه در سده هاي دوازدهم و سيزدهم هجري
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 76898
صفحه از 407
پرینت  ارسال به