329
تاريخ حديث شيعه در سده هاي دوازدهم و سيزدهم هجري

محمّد بن محمّد تقى حسينى موسوى شيرازى (ق 12 ق)

وى ، كه «رضى الدين» خوانده مى شد ، نزد صالح بن عبد الكريم ، شيخ حرّ عاملى و قاسم بن محمّدكاظم، درس خواند و از آنان، اجازه روايت دارد. او عنايت ويژه اى به احاديث اهل بيت عليهم السلام داشته و در مسجدى در تخت فولاد ، امام جماعت بوده است.
كتاب حديثى بزرگ جامع الأحكام فى مسائل الحلال و الحرام ، از اوست. ۱

محمّد باقر بن محمّد تقى حسينى رضوى اصفهانى (ق 12 ق)

وى از عالمان اخبارى مقيم اصفهان است و فقه و حديث را از ميرزا محمّد تقى الماسى آموخت و در سال 1152 ق ، از او اجازه روايت گرفت. از ديگر مشايخى كه وى از آنان اجازه روايت دارد ، پدرش ميرزا محمّد تقى شريف رضوى ، شيخ يوسف بحرانى ، ميرزا محمّد رحيم شيخ الاسلام ، محمّد بن محمّد زمان كاشانى و شيخ ابوالحسن شريف تونى را مى توان نام برد.
وى ، مشارق المجتهدين فى الأحكام المأثورة را در سال 1181 ق ، تأليف كرده است. ۲

قرن سيزدهم

سيّد محمّد مهدى بن مرتضى طباطبايى (بحرالعلوم) (م1212 ق)

وى كه علّامه ذو فنون و مرجع شيعيان در دوره خود بود ، در شوّال 1155 ، در كربلا به دنيا آمد و نزد پدرش سيّد مرتضى ، محمّد باقر وحيد بهبهانى ، شيخ يوسف بن احمد بحرانى ، محمّد مهدى فتونى ، محمّد تقى دروقى ، محمّد باقر هزار جريبى و سيّد محمّد مهدى بن هداية اللّه خراسانى شهيد ، ۳ درس خواند.

1.تراجم الرجال ، ج ۲ ، ص ۱۱؛ فهرست نسخ خطّى كتاب خانه آية اللّه مرعشى ، ج ۱۴ ، ص ۷۵ .

2.تراجم الرجال ، ج ۲ ، ص ۶۰.

3.سيّد محمّد مهدى ، علوم فلسفه و كلام را نزد وى آموخت. استاد از افق بلند و وسعت علم سيّد به شگفت آمد و او را به «بحرالعلوم» ملقّب ساخت (موسوعة الطبقات الفقهاء ، ج ۱۳ ، ص ۶۳۷) .


تاريخ حديث شيعه در سده هاي دوازدهم و سيزدهم هجري
328

ـ مزار رضوى (آداب زيارت امام رضا عليه السلام و ساير معصومان عليهم السلام ، به فارسى). ۱

حسن بن عبّاس بلاغى (ق 12 ق)

وى ، رجالى ، فقيه و اصولى بزرگى بود كه در حديث ، تبحّر بسيار داشت. وى ، نزد پدرش و محمّد بن حسن شيروانى ، كسب علم نمود و از عبد على بن محمّد خمايسى نجفى (م1084 ق) و على بن زين الدين بن محمّد بن حسن بن شهيد ثانى اجازه روايت دارد. از اوست:
ـ شرح الصحيفة السجادية(در دو مجلّد)
ـ تعليقات رجالى و فقهى بر الاستبصار
ـ تنقيح المقال فى كيفية طريق الاستدلال. ۲

عبد اللّه بن نور اللّه بحرانى (ق 12 ق)

وى ، محدّث شيعى و از شاگردان علّامه محمّد باقر مجلسى است كه بيست سال نزد وى شاگردى نمود و از او اجازه روايت دارد.
وى ، كتاب عوالم العلوم و المعارف و الأحوال من الآيات و الأخبار و الأقوال را كه شامل يكصد كتاب در 129 جزء است ، از بحار الأنوار اخذ نمود و با تنظيمى دقيق ، تدوين كرد . شيخ آقا بزرگ تهرانى ، اين كتاب را جامع تر و بزرگ تر از بحار الأنوار دانسته است. عدّه اى نيز بر او خرده گرفته اند و كتاب او را اصلاح و اقتباسى نامطلوب از بحار الأنوار شمرده اند. ۳

1.طبقات أعلام الشيعة ، ج ۶ ، ص ۴۳۹؛ تلامذة العلاّمة المجلسى ، ص ۴۸؛ الذريعة ، ج ۲۶ ، ص ۷۰؛ فهرست نسخ خطّى كتاب خانه آية اللّه مرعشى ، ج ۲ ، ص ۱۳۸ ؛ وقايع السنين و العوام ، ص ۵۴۲؛ مجلّه علوم حديث ، ش ۶ ، ص ۲۸۲ ـ ۲۸۸.

2.طبقات أعلام الشيعة ، ج ۶ ، ص ۱۶۲؛ موسوعة طبقات الفقهاء ، ج ۱۲ ، ص ۹۴؛ أعيان الشيعة ، ج ۵ ، ص ۱۳۹.

3.الذريعة ، ج ۱۵ ، ص ۳۵۶ ـ ۳۵۷؛ تلامذة العلّامة المجلسى ، ص ۳۸.

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه در سده هاي دوازدهم و سيزدهم هجري
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 65721
صفحه از 407
پرینت  ارسال به