كه گاه آن دانشمندى كه شرح حالش ذكر نشده ، از ديدگاه خواننده نسبت به ديگران ، جايگاه والاترى دارد ، حال آن كه نگارنده با اين كار ، قصد ارزشيابى دانشمندان و تعيين رتبه براى آنان نداشته است ؛ بلكه با وجود تلاش بسيار ، به شرح حال برخى از صاحبان اثر ، دست نيافته است ، گذشته از اين كه بسيارى از اين گونه اطلاعات نيز در چارچوب اين نوشتار نمى گنجيد ؛ چون در آن صورت ، حجم كتاب ، بيش از حدّ مورد نظر مى گرديد.
در پايان ، خداى مهربان را سپاس گزارم كه توفيق مطالعه و كندوكاو در آثار دانشمندان پُر تلاش و ربّانى شيعه را نصيبم فرمود. همين قدر كه توانستم از اين بزرگان و خدمات آنان به علوم آل محمّد عليهم السلام يادى بكنم ، خشنود و شادمانم.
همچنين ، لازم مى دانم از راهنمايى هاى بى شائبه دوستان فاضل و محقّق در پژوهشكده علوم و معارف حديث ، بويژه جناب آقاى قاسم جوادى (صفرى) ، تشكّر و قدردانى كنم و از خداى منّان ، توفيق روز افزون برايشان مسئلت نمايم.
حسين صفره

يك زمان ، هيچ رابطه مستقيمى ميان اوضاع فرهنگى و حديث ، نتوان برقرار كرد.
ذكر اين نكته نيز لازم است كه اين نوشتار ، كارى رجالى نيست؛ چرا كه در علم رجال به احوال راويان حديث ، از آن جهت كه در ردّ و قبول گفته آنان مؤثّر است ، پرداخته مى شود و در اين مجال ، به چنين مسئله اى پرداخته نشده است.
همچنين ، نگارنده با تنظيم فصل دوم ، سوم و چهارم اين نوشتار ، صرفا درصدد نگارش فهرست آثار مربوط به حديث و علوم حديثى نيست ؛ بلكه با تفكيك موضوعات و قرار دادن مدخل براى هر عنوان ، قصد دارد چارچوبى از فعّاليت هاى حديثى در اين مقطع زمانى را به نمايش بگذارد. نيز با رعايت ترتيب تاريخى آثار ، امكان مقايسه كمّى و احيانا كيفى آنها را براى خوانندگان ، فراهم آورد.
در فصل پنجم ، با ذكر شرح حال مختصر و فهرست آثار حديثى بيش از هفتاد نفر از دانشمندان شيعه كه نقش بيشترى در عرصه حديث ايفا كرده اند ، آشنايى هر چند اندكى نسبت به اين دانشمندان و سهم آنان در نشر حديث ، حاصل مى شود. روشن است كه اين كار ، بخشى از تاريخ حديث در اين دوره است . در عين حال ، نقش اين دانشمندان در عرصه حديث ، يكسان نيست. برخى داراى نقش بيشتر و مؤثّرترى بوده اند كه اين مسئله نيز در نگاه به تأليفات آنان ، نمايان مى گردد.
با توجّه به اين كه تدارك شرح حال هر چند اجمالى براى تمام صاحبان اثر ، ميسّر نشد ، شرح حال بيش از نيمى از افرادى كه نوشته اى در باب حديث و يا علوم مربوط به آن دارند ، در اين كتاب ، نيامده و شرح حال بسيار اجمالى بيش از 140 تن از صاحبان آثار حديثى نيز در پانوشت ها آمده است. اين كار ، تنها براى حفظ يك دستى مطالب كتاب ، صورت گرفته و ممكن است خواننده را با سؤالاتى رو به رو كند ، از جمله اين كه : چرا شرح حال برخى از افراد ، نيامده است؟ و اى بسا برخى را به داورى هاى شتابزده بكشاند ، مانند اين كه : مگر فلان دانشمند ، چه برترى اى بر فلان دانشمند ديگر دارد كه شرح حال يكى آمده و شرح حال ديگرى نيامده است؟ يا اين