23
سهم زنان در نشر حديث

1389 ق ، 14 ج .
در جلد دهم (ص 377 ـ 480) و جلد يازدهم (ص 2 ـ 41) ، از 191 زن نام برده است .
13 . المرأة المسلمة و اجازة الحديث عند الفريقين ، امّ على مشكور ، هفتمين كنفرانس بين المللى وحدت اسلامى (شهريور 1373) ، 22 ص .
در اين اثر ، 20 زن صاحب اجازه ، معرفى شده اند .

تحليل

1 . در هيچ يك از اين كتب ، هيچ يك از زنان تضعيف نشده است ، بلكه يا توثيق و مدح دارد و يا درباره آنان سكوت شده است .
2 . كتاب الرجال ابن غضائرى كه ويژه معرفى ضعفاست ، از معرفى زنان خالى است .
3 . تعداد راويان زن در اين منابع ، با تكرار 996 تَنْ است .
5 . ساير منابع رجالى شيعه ، از معرفى زنان تُهى است .

ب . كتاب هاى ويژه معرّفى زنان راوى

1 . محدّثات شيعه ، دكتر نهلا غروى نائينى ، دانشگاه تربيت مدرس ، تهران ، 1375 .
در اين اثر ، 196 زن كه ناقل گفتار ، احاديث و فضايل معصومان و اهل بيت عصمت و طهارت عليهم السلام بوده اند ، به ترتيب حروف الفبا معرفى شده اند . در معرفى هر زن ، نخست ، شرح حال اجمالى وى و سپس فضايلش آورده شده ، آن گاه سخنان بزرگان درباره او نقل مى شود . از چه كسى روايت كرده و چه كسى از او روايت كرده ، عنوان بعدى در ذيل هر نام است . در پايان نيز احاديث هر راوى ، برشمرده مى شود .
فهارس پايان كتاب ، چون فهرست آيات ، روايات و صاحبان اجازه ، روايات به ترتيب عصر حيات ، و راويان بر پايه طبقه ، بر اتقان و استحكام اثر افزوده است .
2 . زنان دانشمند و راوى حديث ، احمد صادقى اردستانى ، قم : انتشارات دفتر تبليغات


سهم زنان در نشر حديث
22

در جلد دوم (ص 455 ـ 459 / ش 3609 ـ 3697) ، از 88 زن ، نام برده است .
8 . منتهى المقال ، ابوعلى الحائرى (1159 ـ 1215ق) ، قم : مؤسسة آل البيت لاحياء التراث ، 1416 ق ، 7 ج .
در جلد هفتم (ص 457 ـ 470) ، از 25 زن نام برده كه اكثر آنان مورد مدح يا توثيق واقع شده اند .
9 . تنقيح المقال فى علم الرجال ، عبد اللّه المامقانى (1252 ـ 1311ق) ، نجف : مطبعة المرتضوية ، 1352 ق ، 3ج .
ضميمه جلد سوم (ص 69 ـ 83) به زنان اختصاص دارد و نويسنده از 191 زن ، نام مى بَرَد .
مؤلّف در آغاز مى نويسد : «تنها نام بانوانى را كه از طريق شيعه روايتى از پيامبر صلى الله عليه و آله نقل كرده اند ، آورده ايم ، اما زنان صحابى را كه از پيامبر صلى الله عليه و آله سخنى را از غير طريق شيعه نقل كرده اند ، يا از غير پيامبر صلى الله عليه و آله چيزى را نقل كرده باشند ، در اين كتاب ياد نكرده ايم ، و در كتاب هاى اُسدُ الغابة ، الاصابة فى تمييز الصحابة و الاستيعاب ، اين زنان به صورت گسترده مطرح شده اند (ج 2 ، ص 69) .
10 . مستدركات علم الرجال ، على النمازى الشاهرودى (1293 ـ 1363ش) ، تهران : حيدرى ، 1415 ق ، 8 ج .
در جلد هشتم (ص 544 ـ 602 / ش 17937 ـ 18189) ، از 252 زن نام مى بَرَد و شرح حال آنان را بازگو مى كند . گفتنى است اين اثر ، تكمله اى بر تنقيح المقال مامقانى ، معجم رجال الحديث خويى و جامع الرواة اردبيلى است .
11 . معجم رجال الحديث ، سيد ابوالقاسم الخويى (1278 ـ 1371ش) ، بيروت : مدينة العلم ، چهارم ، 1409ق / 1989 م ، 23 ج .
در جلد 23 (ص 170 ـ 201) ، 134 زن معرفى شده است .
12 . قاموس الرجال ، محمّدتقى التسترى (1282 ـ 1374ش) ، تهران : مركز نشر كتاب ،

  • نام منبع :
    سهم زنان در نشر حديث
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1387
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 35454
صفحه از 276
پرینت  ارسال به