چهارمین نشست از مجموعه نشست های علمی پژوهشگاه قرآن و حدیث با عنوان "تاثیر مطالعات حدیثی در تفسیر قرآن کریم" برگزار شد.
به گزارش خبرنگارپایگاه اطلاع رسانی دارالحدیث، چهارمین نشست گفتمان نقش حدیث در علوم اسلامی و انسانی با رویکردتاثیر مطالعات حدیثی در تفسیر قرآن کریم صبح پنجشنبه ۳ دی ماه در سالن جلسات نهاد نماینگی ولی فقیه در دانشگها ها ، با حضورحجت الاسلام والمسلمین عبدالهادی مسعودی، قائم مقام دانشگاه قرآن و حدیث و محمد علی مجد فقیهی، مدیر گروه قرآن و متون اسلامی برگزار شد.
در آغاز این نشست علمی استاد مجد فقیهی به بیان ضروت نقش حدیث در نظام آموزشی پرداخت و اظهار داشت: حديث، دومين منبع و سند دين شناسی است و تكيهگاه عمده ی عالمان دين به شمار ميرود؛ تكيه بر اين منبع حيات بخش در برخی حوزههای آموزش بيشتر و گسترده تر است، زيرا اصول برخی دانشها در قرآن به اجمال بیان شده است و تفصيل آن را بايد در حديث يافت.
وی تصریح کرد: علوم حديثی و قرآنی جزء اولين دانشهای اسلامی اند و پس از آن ها بايد به فقه، اخلاق و ديگر معارف پرداخت، اما جايگاهی كه هم اينك حديث در حوزه های شيعه دارد جايگاه مناسب با شأن آن نيست.
مجد فقیهی بیان داشت: از آن جا كه حديث، گسترده ترين منبع به شمار ميآيد و هم چنين منبعی است كه آسيب پذير است و آفت در آن وارد شده است، بنابراين پيش از پرداختن به علوم اجتهادی يا علوم تاريخی بايد علوم حديث به نحو مطلوب بررسی و تجزيه و تحليل شود.
وی تاکید کرد: آموزش و پژوهش دو امر مكمّل اند، يعنی در پژوهش و محقق سؤال ها را پاسخ می دهد و اين پاسخها متن درسی می شود، در متن درسی نيز با تجزيه و تحليل، پرسش های جديدی مطرح می گردد و پژوهش به جواب آنها می پردازد؛ بنابراين ميان آموزش و پژوهش رابطهای تنگاتنگ وجود دارد.
پس از صحبت های آقای مجد فقیهی، حجت الاسلام والمسلمین عبدالهادی مسعودی با اشاره به حدیث "مَنْ عَرَفَ اللَّهَ وَعَظَّمَهُ مَنَعَ فَاهُ مِنَ الْكَلَامِ وَبَطْنَهُ مِنَ الطَّعَامِ وَعَنَّى نَفْسَهُ بِالصِّيَامِ وَالْقِيَام" اذعان داشت: حضور حدیث در دانش موجب شناخت صحیح خداوند متعال، عشق، محبت و معاد دوستی می شود، در حقیقت حدیث مادر علوم اسلامی و انسانی می باشد.
وی تصریح کرد: قرآن کلام خداوند و منشور جاوید اسلام است، نقش آن در تربیت انسان ها بی بدیل است، همانگونه که حضرت علی (ع) در نهج البلاغه قرآن را این گونه معرفی می نماید " و کتاب خداوندی اینک در میان شماست، گوینده ای است که زبانش عاجز نمی شود و خانه ای است که ارکانش ویران نمی گردد و عزتی می باشد که یارانش شکست نمی خورند.
حجت الاسلام والمسلمین مسعودی گفت: از كارهايی كه امروزه در ساير فرقههای اسلامي رواج دارد و ديگران هم در حوزه های تاريخ آن دنبال می كنند، بازسازی متون اوليه است؛ مثلاً برای بازسازی متون و كتابهايی كه طبری بر آنها تكيه كرده و باقی نمانده است، منابع و كتابهای عصر طبری را نگاه می كنند و از اين ميان تا حدی به آن متن مفقود كه مثلاً نام آن در فهرست ابن نديم آمده است، نزديك می شوند.
وی پس از بيان اهميت و جايگاه علوم حديث خاطرنشان کرد: در نظام آموزشی و پژوهشی حوزه، به بايسته ها و اولويت های پژوهش در حوزه ی علوم حديث و خلأهای موجود پرداخته می شود؛ پيش از بررسی خلأها اين نكته را بايد يادآور شد كه اگر بخواهيم بدانيم كه اكنون در چه وضعيتی هستيم و چه كمبودهايی در اين حوزه داريم، بايد دو مقايسه انجام شود يكي نسبت به كارهای رقبا، ديگری نسبت به نقطه نهايی، بديهی است با اين دو مقايسه می توان خلأهايی را كه در اين زمينه وجود دارد به خوبی تشخيص داد.
قائم مقام دانشگاه قرآن و حدیث افزود: بايستی تأثير، تأثرها و ديدگاههای موجود در حوزهی حديث را نشان داد، مثلاً می توان ميزان ارتباط درايه شهيد را با منابع اهل سنت يا مقدار نفوذ اصطلاحات اهل سنّت را در آن بر اساس منابع اصیل و كتابهای کهن شناسايي كرد.
وی در پایان تصریح ابراز داشت: تصحيح انتقادی و اجتهادی متون حديثی يا علوم حديث، ما را در رسيدن به ريشهها و جريانهای اصيل و تأثير گذار در حديث، يافتن و شناسايی آن ها كمك می كند.