39 ـ عاشورا

۰.امام باقر علیه السلام:
ـ في حديثِ زِيارَةِ الحُسَينِ علیه السلام يَومَ عاشوراءَ مِن بُعدٍ ـ: ثُمَّ ليَندُبِ الحسينَ علیه السلام و يَبكيهِ، و يأمُرُ مَن في دارِهِ مِمَّن لا يَتَّقيهِ بِالبُكاءِ عَلَيهِ... و لِيُعَزِّ بَعضُهُم بَعضا بِمُصابِهِم بِالحُسَينِ علیه السلام... قُلتُ: فكَيفَ يُعَزّي بَعضُنا بَعضا؟ قالَ: تَقولونَ: أعظَمَ اللهُ اُجورَنا بِمُصابِنا بِالحُسَينِ، و جَعَلَنا و إيّاكُم مِنَ الطّالِبينَ بِثارِه مَعَ وَلِيِّهِ الإمامِ المَهدِيِّ مِن آلِ مُحَمَّدٍ علیهم السلام.^۱

۰.ـ در حديث زيارت حسين علیه السلام در روز عاشورا از مسافت دور ـ فرمود: سپس، براى حسين علیه السلام گريه و زارى كند و به كسانى كه در خانه‌اش هستند و از آنها تقيه نمی‏كند دستور دهد كه براى او بگريند... و در سوگ حسين علیه السلام به يكديگر تسليت گويند... عرض كردم: چگونه به همديگر تسليت بگوييم؟ حضرت فرمود: بگوييد: خداوند اجر ما را به سبب مصيبتى كه از حسين به ما رسيده بزرگ گرداند و ما و شما را از كسانى قرار دهد كه در كنار ولىّ دم او، امام مهدى از خاندان محمد علیهم السلام، به خونخواهى او بر مى‌خيزند.

۰.امام صادق علیه السلام:
ـ لَمّا سُئلَ عَنِ العِلَّةِ الّتي مِن أجلِها صارَ يَومُ عاشوراءَ أعظَمَ الأيّامِ مُصيبَةً دونَ اليَومِ الّذي قُبِضَ فيهِ النَّبِيُّ صلی الله علیه و آله و فاطِمَةُ( و قُتِلَ عَلِيٌّ علیه السلام و الحَسَنُ علیه السلام ـ: إنَّ يَومَ الحُسَينِ علیه السلام أعظَمُ مُصيبَةً مِن جَميعِ سائرِ الأيّامِ؛ و ذلكَ أنَّ أصحابَ الكِساءِ الّذينَ كانوا أكرَمَ الخَلقِ عَلَى اللهِ تَعالى كانوا خَمسَةً... فَلَمّا قُتِلَ الحُسَينُ علیه السلام لَم يَكُن بَقِيَ مِن أهلِ الكِساءِ أحَدٌ لِلنّاسِ فيهِ بَعدَهُ عَزاءٌ و سَلوَةٌ، فَكانَ ذَهابُهُ كَذَهابِ جَميعِهِم كَما كانَ بَقاؤهُ كَبَقاءِ جَميعِهِم.^۲

۰.ـ در پاسخ به اين پرسش كه چرا روز عاشورا سوگ‌ناك‌ترين روزها به حساب آمده است و نه روز رحلت پيامبر صلی الله علیه و آله و فاطمه( و روز شهادت على علیه السلام و حسن علیه السلام؟ ـ فرمود: روز [شهادت] حسين علیه السلام از همه روزهاى ديگر سوگناكتر است و اين از آن جهت است كه اصحاب كساء، اين گرامى‌ترين آفريدگان خداوند متعال، پنج نفر بودند... پس، چون حسين علیه السلام كشته شد، ديگر كسى از اهل كساء باقى نماند كه بعد از او مايه تسلّى و آرامش خاطر مردم باشد. بنا بر اين، رفتن حسين علیه السلام به منزله رفتن همه آنهاست، همچنان كه باقى بودن او مثل آن بود كه همه اهل كساء زنده هستند.

۰.امام رضا علیه السلام:
مَن كانَ يَومُ عاشوراءَ يَومَ مُصيبَتِهِ و حُزنِهِ و بُكائهِ، يَجعَلِ اللهُ عز و جل يَومَ القِيامَةِ يَومَ فَرَحِهِ و سُرورِهِ.^۳

۰.هر كه روز عاشورا روز سوگوارى و اندوه و گريه‌اش باشد، خداوند عز و جل روز قيامت را روز شادى و سرور او قرار دهد.

۰.امام رضا علیه السلام:
فَعَلى مِثلِ الحُسَينِ فَليَبكِ الباكونَ؛ فإنَّ البُكاءَ عَلَيهِ يَحُطُّ الذُّنوبَ العِظامَ... كانَ أبي علیه السلام إذا دَخَلَ شَهرُ المُحَرَّمِ لا يُرى ضاحِكا، و كانَتِ الكَآبَةُ تَغلِبُ عَلَيهِ حَتّى تَمضِيَ عَشرَةُ أيّامٍ، فإذا كانَ يَومُ العاشِرِ كانَ ذلكَ اليَومُ يَومَ مُصيبَتِهِ و حُزنِهِ و بُكائهِ، و يَقولُ: هُوَ اليَومُ الَّذي قُتِلَ فيهِ الحُسَينُ علیه السلام.^۴

۰.بر كسى چون حسين بايد كه گريندگان بگريند؛ زيرا كه گريستن بر او گناهان بزرگ را می‏زدايد... چون ماه محرّم می‏رسيد كسى پدرم علیه السلام را خندان نمی‏ديد. غم و اندوه بر او چيره بود تا آن كه ده روز می‏گذشت. روز دهم روز سوگوارى و اندوه و گريه او بود و می‏فرمود: اين روزى است كه حسين علیه السلام در آن كشته شد.

۰.امام علی علیه السلام:
كُلُّ عَينٍ يَومَ القِيامَةِ باكِيَةٌ و كُلُّ عَينٍ يَومَ القِيامَةِ ساهِرَةٌ، إلاّ عَينَ مَنِ اختَصَّهُ اللهُ بِكَرامَتِهِ و بَكى عَلى ما يُنتَهَكُ مِنَ الحُسَينِ و آلِ مُحَمَّدٍ علیهم السلام.^۵

۰.در روز قيامت همه چشم‌ها گريانند و هيچ چشمى خواب ندارد، مگر آن چشمى كه خداوند آن را به كرامت خود اختصاص داده و بر شكستن حرمت حسين و خاندان محمد علیهم السلام گريسته باشد.

۰.امام زین العابدین علیه السلام:
أيُّما مُؤمِنٍ دَمِعَت عَيناهُ لِقَتلِ الحُسَينِ علیه السلام حَتّى تَسيلَ عَلى خَدِّهِ، بَوَّأهُ اللهُ بِها في الجَنَّةِ غُرَفا يَسكُنُها أحقابا.^۶

۰.هر مؤمنى كه چشمانش براى كشته شدن حسين علیه السلام گريان شود به طورى كه اشك بر گونه‌هايش سرازير گردد، خداوند به سبب آن او را در غرفه‏های بهشتى جاى دهد كه روزگاران درازى را در آنها به سر بَرَد.

۰.امام صادق علیه السلام:
ـ في مُناجاتِهِ بَعدَ صَلاتِه ـ: يا مَن خَصَّنا بِالكَرامَةِ، و وَعَدَنا الشَّفاعَةَ... اِغفرْ لي و لإِخواني و زُوّارِ قَبرِ أبِيَ الحُسَينِ بنِ عَلِيٍّ صَلَواتُ اللهِ عَلَيهِما... اَللّهُمَّ، إنَّ أعداءَنا عابُوا عَلَيهِم خُروجَهُم فَلَم يَنهَهُم ذلكَ عَنِ النُّهوضِ و الشُّخوصِ إلَينا خِلافا عَلَيهِم، فَارحَمْ تِلكَ الوُجوهَ الّتي غَيَّرَتها الشَّمسُ، وَ ارحَمْ تِلكَ الخُدودَ الّتي تَقَلَّبُ عَلى قَبرِ أبي عَبدِ اللهِ علیه السلام، وَ ارحَمْ تِلكَ الأعيُنَ الّتي جَرَت دُموعُها رَحمَةً لَنا، وَ ارحَمْ تِلكَ القُلوبَ الّتي جَزِعَت وَ احتَرَقَت لَنا، وَ ارحَمْ تِلكَ الصَّرخَةَ الّتي كانَت لَنا. اَللّهُمَّ إنّي أستَودِعُكَ تِلكَ الأنفُسَ و تِلكَ الأبدانَ حَتّى تَروِيَهُم مِنَ الحَوضِ يَومَ العَطَشِ.^۷

۰.ـ در مناجات خود بعد از نماز ـ گفت: اى كسى كه ما را به كرامت خود ويژه گردانيدى و به ما وعده شفاعت [نمودن] دادى....
من و برادران من و زائران قبر پدرم حسين بن على، صلوات الله عليهما، را بيامرز... بار خدايا! دشمنان ما از رفتن اينان به زيارت خرده گرفتند، اما اين خرده گيري‌ها، على رغم ميل دشمنان، آنان را از برخاستن و آمدن سوى ما باز نداشت. پس، اين چهره‌هاى آفتاب سوخته را و اين گونه‌هايى را كه بر قبر پدرم ابى عبد الله [حسين] به خاك ماليده مى‌شود و اين چشم‌هايى را كه از سر دلسوزى براى ما اشك‌هايشان سرازير مى‌گردد و اين دل‌هايى را كه در غم مصيبت ما بيتاب و سوزان است و اين ناله و شيون‌هايى را كه براى ما می‏شود، مشمول رحمت خويش بفرما. بار خدايا! من اين جان‌ها و اين پيكرها را به تو می‏سپارم تا در آن روز تشنگى از حوض [كوثر] سيرابشان كنى.

۰.امام رضا علیه السلام:
يَا بنَ شَبيبٍ، إن كُنتَ باكِيا لِشَيءٍ فَابكِ لِلحُسَينِ [بنِ عليِّ] بنِ أبي طالِبٍ علیهما السلام؛ فإنَّهُ ذُبِحَ كَما يُذبَحُ الكَبشُ، و قُتِلَ مَعَهُ مِن أهلِ بَيتِهِ ثَمانِيَةَ عَشَرَ رَجُلاً ما لَهُم في الأرضِ شَبيهونَ.^۸

۰.اى پسر شبيب! اگر می‏خواهى براى چيزى بگريى، براى حسين [بن على] بن ابى طالب علیهما السلام گريه كن؛ زيرا همان گونه كه قوچ را سر می‏برند آن حضرت را سر بريدند و از افراد خانواده او هيجده مرد كشته شدند، كه در روى زمين نظير نداشتند.

۰.امام صادق علیه السلام:
مَن أنشَدَ في الحُسَينِ علیه السلام بَيتا مِن شِعرٍ فبَكى و أبكى عَشرَةً فَلَهُ و لَهُمُ الجَنَّةُ.^۹

۰.هر كس درباره حسين علیه السلام بيتى شعر بسرايد و خود بگريد و ده نفر را بگرياند، براى او و آن ده نفر بهشت باشد.

۰.وسائل الشيعة:
إنَّ أبا عبدِ الله علیه السلام قالَ لِجَعفَرِ بنِ عَفّانَ الطّائيِّ: بَلَغَني أنَّكَ تَقولُ الشِّعرَ في الحُسَينِ علیه السلام و تُجيدُ، قالَ: نَعَم، فَأنشَدَهُ فبكى و مَن حَولَهُ حَتّى سالَت الدُّموعُ عَلى وَجهِهِ و لِحيَتِهِ.^۱۰

۰.امام صادق علیه السلام به جعفر بن عفّان طائى فرمود: شنيده‌ام كه درباره حسين علیه السلام اشعار نيكويى مى‌سرايى؟ عرض كرد: آرى. سپس جعفر براى آن حضرت و كسانى كه پيرامونش بودند شعرى خواند تا جايى كه اشك‌ها بر چهره و محاسنش جارى شد.